ชมรมคนรักว่าน/สมุนไพร

ขอสมัครเป็นสมาชิกชมรมด้วยครับ

สนใจให้ชมรมส่งอีเมลความรู้นัดพบสมาชิกไปดูต้นไม้เพื่อศึกาไม้ไทยและไม้สมุนไพร จะทไหนังสือแจกโรงเรียน เพราะเด็กยุคใหม่ไม่สนใจต้นไม้เท่ไรนัก  ต้องรีบดำเนินการปลูกฝังความน่าอัศจรรย์ของต้นไม้ทุกชนิด

ผู้ใหญ่อย่างเราๆอย่ามัวแต่ทำงานจนลืมว่าคนใกล้ตัว  เอาแค่ลูกหลานก็ยังไม่ค่อยสนใจต้ตพืชสมุนไพร ทำไมต้องไปซื้อ หมั่นศึกษา จะดูมีความรู้มากขึ้น ตอนนี้ดิฉันเก็บภาพถ่ายไว้หายาก ในป่สบ้าง ตามสวนบ้าง กำลังจะพิมพหนังสือแจกตามโรงเรียนให้ไว้ในห้องสมุด หรือติดต่อกระทรวงศ฿กษาธิการให้แทรกการศึกษาชนิดของต้นไม้ให้แก่เยาวชนได้รู้จัก 

ชื่อไทย ว่านน้ำ 

ชื่อสามัญ  Mytle Grass, Sweet Flag

ชื่อวิทยาศาสตร์  Acorus calamus Linn.

วงศ์      Araceae

ชื่ออื่น   คงเจี้ยงจี้ ผมผา ส้มชื่น ฮางคาวน้ำ ฮางคาวบ้าน (ภาคเหนือ) ตะไคร้น้ำ (เพชรบุรี)  ทิสีปุตอ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) ว่านน้ำ ว่านน้ำเล็ก ฮางคาวผา (เชียงใหม่)

ลักษณะทั่วไป 
  เป็นพืชที่ขึ้นอยู่ในโคลน เลน ตามริมบ่อ หนอง บึง แม้น้ำจะท่วมมิดใบตลอดฤดูน้ำราว 3 เดือนก็ไม่ตาย มีเหง้าเหมือนข่าแต่เล็กกว่า มีกลิ่นหอมมาก รสเผ็ดร้อน ใบเดี่ยวรูปยาวเรียวคล้ายใบดาบกว้าง 1 – 20 ซม. ยาว 70 – 120 ซม. ใบหนา สีเขียวเข้มเป็นมัน และค่อนข้างฉ่ำน้ำใบมีกลิ่นหอม เมื่อแรกงอกออกมาจากต้นจะตีบ แล้วค่อยๆแผ่ออกไปคล้ายว่านหางช้างดอกออกเป็นช่อสีเขียวอมน้ำตาล รูปร่างเหมือนธูป ยาวประมาณ 5 – 10 ซม.ก้านช่อดอกใหญ่ตรงยาวประมาณ 15 – 30 ซม. เหง้ามีกลิ่นหอม มีรูปทรงกระบอกค่อนข้างแบนภายนอก สีน้ำตาลอ่อนหรือน้ำตาลอมชมพู

ส่วนที่ใช้ขยายพันธุ์     เหง้า
สารสำคัญ         เหง้าประกอบด้วยน้ำมันหอมระเหยประมาณร้อยละ 1.5 – 3.5 น้ำมันมีสีเหลืองและมีกลิ่นหอม น้ำมันนี้จะประกอบด้วย asaryl aldehyde, eugenol, asarone และไดโคลไซด์ ซึ่งมีรสขม ชื่อว่า acorin และสารอื่นๆ เช่น ยาง แป้ง แทนนิน

สรรพคุณ  

• ราก 

-  รับประทานมาก ทำให้อาเจียน แต่มีกลิ่นหอม รับประทานน้อย เป็นยาแก้ปวดท้อง ธาตุเสีย บำรุงธาตุ แก้จุก ขับลมในลำไส้ ปรุงลงในยาขมต่างๆ ทำให้ระงับอาการปวดท้องได้ดี
-  ในว่านน้ำมีสารชนิดหนึ่งเรียกว่า อาโกริน acorine มีรสขมและแอลคาลอยด์ คาลาไมท์ อยู่ในนี้เป็นยาแก้บิด เป็นยารักษาบิดของเด็ก (คือมูกเลือด) และหวัดลงคอ (หลอดลมอักเสบ) ได้อย่างดี เป็นยาขับเสมหะอย่างดี ชาวอินเดียใช้ฉีกเป็นชิ้นเล็กๆ เคี้ยว 2-3 นาที แก้หวัดและเจ็บคอ และใช้ปรุงกับยาระบายเพื่อเป็นยาธาตุด้วยในตัว
-  เป็นยาเบื่อแมลงต่างๆ เช่น แมลงวัน
-  เป็นยาแก้เส้นกระตุก แก้หืด ขับเสมหะ แก้ปวดศีรษะ แก้ Hysteria และ Neuralgiaแก้ปวดกล้ามและข้อ แก้โรคผิวหนัง

• หง้า - ใช้ขับลม แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ แก้โรคผิวหนัง เป็นยาหอม
• น้ำมันหอมระเหยจากต้น - แก้ชัก เป็นยาขมหอม ขับแก๊สในท้อง ทำให้เจริญอาหาร ช่วยการย่อย

วิธีใช้และปริมาณที่ใช้ 

• บำรุงธาตุ - ใช้เหง้าสด 9-12 กรัม หรือแห้ง 3-6 กรัม ชงด้วยน้ำร้อน 2 ถ้วยแก้ว ดื่มครั้งละ 1 ถ้วยแก้ว ก่อนอาหารเย็น ติดต่อกันจนกว่าธาตุจะปกติ

• แก้ปวดท้องและจุกแน่น -ใช้รากว่านน้ำ หนัก 60 กรัม โขลกให้ละเอียด ชงลงในน้ำเดือด 420 ซีซี. รับประทานครั้งละ 2 ช้อนโต๊ะ วันละ 3 ครั้ง

• เป็นยาดูดพิษ แก้อาการอักเสบของหลอดลมและปอด - ใช้รากฝนกับสุรา เจือน้ำเล็กน้อย ทาหน้าอกเด็ก

• เป็นยาแก้ไอ -  ใช้ชิ้นเล็กๆ ของรากว่านน้ำแห้ง อมเป็นยาแก้ไอ มีกลิ่นหอมระเหยทางลมหายใจ

• เป็นยาถอนพิษของสลอด และแก้โรคลงท้องปวดท้องของเด็ก - ใช้รากว่านน้ำเผาจนเป็นถ่าน ทำผงรับประทานมื้อละ 0.5 ถึง 1.5 กรัม ใช้ใบว่านน้ำสดตำละเอียดผสมน้ำสุมศีรษะแก้ปวดศีรษะได้ ตำพอกแก้ปวดกล้ามและข้อ ตำรวมกับชุมเห็ดเทศ แก้โรคผิวหนัง

• เป็นยาขมหอม เจริญอาหาร ขับแก๊ส ช่วยย่อยอาหาร - ในน้ำมันหอมระเหยมีวัตถุขมชื่อ acorin และมีแป้งและแทนนินอยู่ด้วย ทำเป็นยาชง (1 ใน 10) รับประทาน 15-30 ซีซี. หรือทิงเจอร์ (1 ใน 5) รับประทาน 2-4 ซีซี. ขนาดใช้ 1-4 กรัม

ทางการเกษตร

ประโยชน์         ใช้ป้องกันและกำจัดเชื้อรา เชื้อแบคทีเรีย
วิธีการใช้          ทุบเหง้าประมาณ 1 กก. แช่ในน้ำ 1 ปี๊บ ทิ้งไว้ 1 คืน หลังจากนั้นนำน้ำหมักมาฉีดฆ่าหรือไล่แมลงและกำจัดโรคพืชที่เกิดจากเชื้อราและแบคทีเรีย

ที่มา : http://www.rspg.or.th/plants_data/herbs/herbs_06_9.htm

____________________________

แถวบ้านผมที่ร้อยเอ็ด คนเฒ่าคนแก่ท่านบอกว่า ถ้ามีปลูกไว้ในบ้านจะไม่เจ็บไม่ไข้ 

สนใจพวกว่านและสมุนไพรมากค่ะ ที่บ้านก็มีปลูกไว้นิดหน่อย  แต่เป็นของพื้นๆ ไม่ได้หายากอะไร เชื่อว่า คนที่รักว่านและสมุนไพร น่าจะมีในครอบครองแล้วทั้งนั้น   ไม่มีว่านเจ๋งๆมาแลกก็จริง  แต่ยังไม่เลิกล้มความคิดอยากขอแลก..  เลยเข้ามาเพื่อจะถามว่า..

 พอจะเอาเมล็ดพันธุ์ ”พริกพิโรธร้อยครก”  (เป็นพริกพื้นเมืองที่หายากของจังหวัดลพบุรี เผ็ดกว่าพริกทุกสายพันธุ์ที่มีในประเทศไทย เป็นรองเพียงพริกปีศาจ ของอินเดีย ซึ่งเป็นพริกที่เผ็ดที่สุดที่โลกเพียงนิดหน่อยเท่านั้น ) แลกกับว่านที่เพื่อนสมาชิกมีได้ไหมคะ ? (ยินดีแลกกับว่านทุกชนิดค่ะ)

 ถ้าคิดว่าพอจะแลกเปลี่ยนแบ่งปันได้  ฝาก ชื่อ-ที่อยู่ ไว้เลยนะคะ  ขอเป็นฝ่ายส่ง เมล็ดพริกพิโรธร้อยครก ไปให้ก่อน แล้วหากใครใจดี พอจะแบ่งปันว่านให้ได้มากกว่า 1 ชนิด  ยินดีจะแนบแสตมป์ 20 บาท ไปให้เป็นค่าจัดส่งด้วยค่ะ :-)

* ได้รับว่านจากคุณแจ้ว หลายวันแล้วค่ะ ไม่ทราบว่า คุณแจ้ว ได้รับ ซองรวมเมล็ดพันธุ์+ แสตมป์  จากคนชื่อม่อน หรือยังคะ ? *