เพลี้ยไฟและไรแดง เป็นแมลงศัตรูพืชตัวจิ๋วที่สร้างความเสียหายให้กับพืชผลทางการเกษตรได้อย่างมาก พบได้ทั่วทุกภูมิภาคของโลก มักอาศัยอยู่ตามใบอ่อน ยอดอ่อน ดอก และผลของพืช ดูดกินน้ำเลี้ยงจากเซลล์พืช ส่งผลต่อสุขภาพของต้นพืช ทำให้ใบเหลือง ดอกร่วง ผลผลิตเสียหาย และอาจนำไปสู่โรคพืชอื่น ๆ
ลักษณะของเพลี้ยไฟและไรแดง
เพลี้ยไฟ คือ แมลงตัวเล็กสีเหลืองหรือสีน้ำตาล ขนาดประมาณ 1-2 มม. มักพบอยู่ตามใบอ่อน ดอกไม้ และผลอ่อน เพลี้ยไฟดูดกินน้ำเลี้ยงจากพืช ทำให้ใบเหลือง ดอกและผลเสียรูป ผลผลิตด้อยคุณภาพ เพลี้ยไฟบางชนิดยังเป็นพาหะนำโรคพืชร้ายแรง
ไรแดง แมลงตัวเล็กสีแดงหรือสีเขียว ขนาดประมาณ 0.2-0.5 มม. มักพบอยู่ตามใต้ใบ มองด้วยตาเปล่าแทบไม่เห็น ไรแดงดูดกินน้ำเลี้ยงจากพืช ทำให้ใบเหลืองเป็นจุดสีขาว ต้นโทรม ผลผลิตต่ำ
อาการของพืชที่ถูกทำลายโดยเพลี้ยไฟและไรแดง
-
ใบเหลืองซีด เกิดรอยจุดสีน้ำตาล
-
ยอดอ่อนและดอก
-
ผลผลิตเสียหาย
-
ต้นพืชอ่อนแอ เติบโตช้า
วิธีการกำจัดเพลี้ยไฟและไรแดง
การกำจัดเพลี้ยไฟและไรแดงมีหลากหลายวิธี ดังต่อไปนี้
วิธีป้องกัน
เพลี้ยไฟและไรแดงเป็นศัตรูพืชที่เกษตรกรจะต้องเฝ้าระวัง โดยแนะนำให้ป้องกัน ดังต่อไปนี้
-
หมั่นตรวจสอบสวนเป็นประจำ โดยพยายามสอดส่องหาความผิดปกติของพืช หากพบว่ามีความผิดปกติที่รีบกำจัดโดยทันที
-
กำจัดวัชพืชที่เป็นแหล่งอาศัยของแมลงศัตรูพืช
-
ใช้ปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอก ช่วยปรับสภาพดิน
-
ปลูกพืชสมุนไพรไล่แมลง เช่น ตะไคร้หอม โหระพา กะเพรา
-
ใช้แผ่นดักจับแมลง หรือวิธีอื่น ๆ ตามความเหมาะสม
วิธีกำจัด
การกำจัดเพลี้ยไฟและไรแดง สามารถทำได้หลากหลายวิธี ดังต่อไปนี้
-
ชีววิธี
-
ใช้แมลงศัตรูเพลี้ยไฟ เพื่อให้แมลงทำลายและกำจัด
-
ใช้เชื้อรา Metarhizium anisopliae หรือ Beauveria bassiana
-
สารเคมี
-
ยาฆ่าแมลงชนิดดูดซึม สามารถดูดซึมผ่านผิวหนัง ใบ หรือรากของพืช เข้าสู่เนื้อเยื่อพืช และกระจายไปทั่วลำต้น กิ่งก้าน ใบ ดอก ผล แมลงที่กัดกินส่วนต่างๆ ของพืชจะได้รับสารพิษและตายในที่สุด
-
ยาฆ่าแมลงชนิดสัมผัส เป็นยาฆ่าแมลงประเภทหนึ่งที่ออกฤทธิ์เมื่อแมลงสัมผัสโดยตรงกับยา แมลงจะตายเมื่อได้รับยาฆ่าแมลงเข้าสู่ร่างกายผ่านผิวหนังหรือขา ยาฆ่าแมลงชนิดสัมผัสมีหลายชนิด กลไกการออกฤทธิ์ก็แตกต่างกันไป
ข้อควรระวัง
หากว่าใช้ยาฆ่าแมลงในการกำจัดเพลี้ยไฟและไรแดง ให้เพิ่มความระมัดระวัง โดยต้องดำเนินการดังต่อไปนี้อย่างเคร่งครัด
-
ศึกษาข้อมูลการใช้ยาฆ่าแมลงอย่างละเอียด โดยดูข้อควรระวัง และวิธีใช้อย่างรอบคอบ
-
สวมใส่ชุดป้องกันร่างกาย เพื่อป้องกันอันตรายจากสารเคมี
-
เก็บยาฆ่าแมลงให้พ้นมือเด็ก ป้องกันไม่ให้เกิดอันตรายโดยไม่คาดคิด
-
ปฏิบัติตามคำแนะนำบนฉลากยาอย่างเคร่งครัด
สรุป
เพลี้ยไฟและไรแดง เป็นศัตรูพืชตัวจิ๋วที่สร้างความเสียหายให้กับพืชผลทางการเกษตรได้อย่างมาก เกษตรกรควรหมั่นตรวจสอบสวน ป้องกันกำจัดแมลงเหล่านี้ด้วยวิธีที่เหมาะสม เพื่อรักษาสุขภาพของต้นพืชและเพิ่มผลผลิต