ขี้เหล็กหวาน (นครศรีฯ)

                        ต้นขี้เหล็กหวานที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ

ขี้เหล็กหวาน เป็นพืชล้มลุกอายุนาน ลำต้นสูงประมาณไม่เกิน 2 เมตร เมื่อออกฝักสุกเต็มต้นส่วนใหญ่ต้นจะตาย วิธียืดอายุ เมื่อดอกแก่ให้ตัดช่อดอกทิ้ง ส่วนที่ถูกตัดก็จะแตกยอดอ่อนขึ้นมาใหม่ ขี้เหล็กหวานแถว ๆ บ้านผม (นครศรีฯ) ผู้เฒ่าผู้แก่นิยมนำยอดอ่อนมาแกงเลียงกะปิ รสชาติหวานมัน แต่ยอดอ่อนที่ยังสด ๆ จะมีกลิ่นเหม็นเขียวเหมือนกับยอดขี้เหล็กธรรมดา แต่พอปรุงสุกกลิ่นเหม็นเขียวจะหายไป จะนำมาปรุงรวมกับผักอื่น ๆ ก็ไม่มีปัญหา วิธีปรุงก็เหมือกับแกงเลียงทั่ว ๆ ไป ใส่กะปิ ตามด้วยปลาย่าง,กุ้งแห้ง,กุ้งสด อย่างใดอย่างหนึ่ง ปรุงรสตามใจชอบ แกงเลียงยอดขี้เหล็กหวาน จะไม่นิยมปรุงรสแบบเปรี้ยว ๆ

ต้นนี้ผมขุดมาทดลองปลูกในกระถาง ให้ปุ๋ยคอกและรดน้ำวันละ 1 ครั้ง สังเกตุได้ว่า ยอดจะอวบและต้นจะออกยอดมากกว่าต้นที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ แต่ผมแปลกใจตรงที่ บริเวณที่ต้นขี้เหล็กหวานต้นนี้ขึ้นอยู่ เมื่อครั้งเกิดอุทกภัย บริเวณนี้ระดับน้ำจะสูงประมาณเกือบ 10 เมตร น้ำก็ไหลเชี่ยวเพราะอยู่ใกล้คลอง  ท่าแพ น้ำก็ท่วมอยู่หลายวัน พอน้ำแห้งผมผ่านไปก็เห็นแต่เพียงพื้นดินล้วน ๆ ไม่มีแม้แต่ต้นหญ้า แต่เวลาผ่านไปแค่ 5 เดือน ไปดูอีกทีก็เห็นต้นขี้เหล็กหวานหลายต้นขึ้นอยู่บริเวณเดิมก่อนน้ำท่วม และโตถึงขนาดนี้แล้ว สงสัยเมล็ดจะจับอะไรไว้แน่น จึงไม่ถูกน้ำพัดไป