ต้นพุ้งพิ้ง

หน่อยปลูกมะเขือเทศในกระถาง วันดีคืนดีก็มีต้นพุ้งพิ้งหรือโทงเทงขึ้นมาพร้อมๆ กัน

เลยลองไปหาข้อมูลว่าต้นนี้มีสรรพคุณอย่างไร แต่ว่าขึ้นกระถางเดียวกะมะเขือเทศเลย

โดนหนอนชอนใบเล่นงานไปหลายใบเหมือนกัน

ชื่อในประเทศไทย

โทงเทง โคมจีน เผาะแผะ ทุ้งทิ้ง มะก่องเช้า ตุ้งติ้ง ต็งอั้งเช้า ทุงทิง โคมญี่ปุ่น

ชื่อในประเทศจีน

ซึงเจี่ย อั้งโกวเนี้ย กิมเต็งลั้ง เต็งอั้งเช้า อ้วงบ๊อจู หลกซิ้งจู เทียงผาเช้า ขั่วกิมเต็ง

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Physalis minima Linn., Physalis angulata Linn.

วงศ์ : SOLANACEAE.

ชื่อสามัญ : Sunberry,Gooseberry, Cape gooseberry, Cutleaf ground cherry, 

               Lanceleaf groundcherry

ชื่ออื่น : ชักพล็อก (สงขลา) ปุงปิง (ชุมพร) โทงเทง ปุงปิง ตอมต๊อก หญ้าถงเถง มะถ่องเข้า

          ตะเงหลั่งเช้า โคมจีน เผาะแผะ

ลักษณะทั่วไป

        เป็นสมุนไพรเล็กๆ จำพวกหญ้า ต้นสูงประมาณครึ่งฟุต ถึง 2 ฟุต ใบกลมคล้ายใบพิมเสน

แต่เล็กกว่าและบางกว่ามาก ดอกสีเหลือง ผลกลมพองเหมือนโคมจีนปลายแหลม โตประมาณเท่า

ลูกพุทร้าเขื่องๆ งามน่าดู มีขึ้นอยู่ตามที่ชุ่มชื้น และรกร้างว่างเปล่าทั่วๆ ไป คนจีนนิยมปลูกกันตาม

สวนยาจีน และนิยมใช้กันมาก เพราะรู้สรรพคุณดี สำหรับไทยเราไม่ค่อยมีใครนิยมกันนัก

ประโยชน์ที่ใช้ทางยา

1. ใช้ทั้งต้นตำละลายกับเหล้า เอาสำลีชุบน้ำยาอมไว้ข้างๆ แก้มและค่อยๆ กลืนน้ำยาผ่านลำคอ

ทีละน้อยๆ แก้ต่อมทอนซิลอักเสบ แก้ฝีในคอ (แซง้อ) และ แก้คออักเสบวิเศษนัก สำหรับท่าน

ที่ไม่ดื่มสุราจะใช้น้ำส้มสายชูแทนได้เป็นอย่างดี และได้ผลอย่างเดียวกัน

2. ใช้ภายใน แก้ร้อนใน กระหายน้ำวิเศษ

3. ใช้ภายนอก แก้ฟกบวม อักเสบ ทำให้เย็น

4. จากตำราจีน “ซีกเองตงเช่าเอียะฉิ่วแฉะ” (หรือคู่มือสมุนไพรจีน ฉบับปฏิบัติ) กล่าว

ว่าขนาดใช้ ใช้ 2 สลึง ถึง 3 สลึง ต้มกินแก้โรคต่อไปนี้ได้ดี

    4.1 หลอดลมอักเสบอย่างแรง ไอ หอบ ใช้โทงเทงกับเปลือกส้มจีนแห้งหรือตั้งพ๊วยอย่าง

ละ 2 สลึง ต้มกินก็จะหาย

    4.2 หลอดอาหารอักเสบอย่างแรงจนคอบวมแดง กับเป็นแผลเน่า เป็นฝี ปัจจุบันนี้มียาแผน

ปัจจุบันใช้กันแล้ว แต่ถ้าไม่มี ให้ใช้โทงเทง กับเลี่ยงเคี้ยว (มีขายตามร้านขายยาจีน) อย่าง

ละ 1 สลึง กับ 5 หุน (5 หุน เท่ากับ ½ สลึง) ชะเอม 1 สลึง ต้มกินก็จะหาย หรือจะใช้โทงเทง

แต่อย่างเดียวชงน้ำดื่มอย่างชา ก็จะมีผลเช่นกัน

4.3 ฝีอักเสบมีพิษ ใช้สดๆ ตำให้แหลกพอก หรือถ้ามีแผลด้วย ก็เอาต้มน้ำชำระด้วย

5. จากตำรา “ซีกเองตงเอียะฉิ่วแฉะ” (หรือคู่มือยาจีน ฉบับปฏิบัติ) กล่าวว่า โรคช่องปากอักเสบ

ลิ้นอักเสบ น้ำปัสสาวะเป็นสีเหลือง ใช้โทงเทงอิงถิ่น และชะเอม อย่างละ 2 สลึง ต้มกินก็หาย

6. จากตำราสมุนไพรจีนอีกเล่มหนึ่งชื่อ “หิ่งต่อซีกเองตงเอียะ” กล่าวว่า หลอดลมอักเสบอย่างแรง

ไออย่างแรง คอเจ็บ โรคเสียงแหบต่างๆ ใช้โทงเทง 6 กรัม ชะเอม 3 กรัม ‘ไต้ลักจื้อ’ 5 กรัม

‘อัวน่ำจื้อ’ 5 กรัม ‘เบ๊ปวก’ 1 กรัม ‘ง๊วงเซียม’ 5 กรัม น้ำ 500 ซี.ซี. ต้มให้เหลือ 200 ซี.ซี.

กินวันละ 3 หนก็หาย

ผลรายงานทางคลินิก (จากหนังสือ พจนานุกรมสมุนไพรจีน ฉบับสมบูรณ์)

1. แก้หลอดลมอักเสบเรื้อรัง ใช้ทั้งต้นแห้งหนัก 500 กรัม ผสมน้ำเชื่อมให้มีปริมาณ

500 ซี.ซี. รับประทานครั้งละ 50 ซี.ซี. วันละ 3 ครั้งหลังอาหาร 10 วัน เป็น 1 รอบ

ของการรักษา กินติดต่อกัน 3 รอบ แต่ละรอบพัก 3 วัน จากการรักษาคนไข้ 50 ราย

ได้ผล 39 ราย อาการดีขึ้น 10 ราย ไม่เห็นผล 1 รายจากการรักษาโรคไอมีเสมหะ

หอบ หืด ได้ผลค่อนข้างดี ระยะเวลาของการรักษาโดยเฉลี่ย 3-6 วัน ยกเว้น 1 ราย

ที่รักษาถึง 20 วัน ในระหว่างการรักษาคนไข้บางคน มีอาการรู้สึกใจคอ ไม่ค่อยดีอึดอัด

เวียนหัว นอนไม่หลับ เหล่านี้เป็นอาการข้างเคียงของยานี้ หลังจากรักษา 1-5 วัน อาการ

เหล่านี้ ก็จะหายไปเอง มีคนไข้รายหนึ่ง กินต้นนี้สดๆ หนัก 750 กรัมในเวลา 2 วัน ก็ไม่

ปรากฏอาการเป็นพิษแต่อย่างใด

2. แก้ดีซ่าน ใช้ทั้งต้น 2 ต้น ต้มน้ำ คั้นเอาน้ำข้นๆ มาผสมน้ำตาลพอสมควร ให้รับประทาน

วันละ 2-3 ครั้ง บางคนรับประทาน 10-15 ครั้ง ก็หายตัวเหลือง

3. แก้ต่อมทอนซิลอักเสบ ใช้ต้นนี้สดๆ (หรืออย่างแห้งก็ใช้ได้) 3 หัว แผ่น ฝักชุบ

น้ำตาล 2 แผ่น ใส่น้ำ 1 ถ้วย ต้มให้เหลือครึ่งถ้วย รับประทานครั้งเดียวหมด เด็กก็รับ

ประทานลดลงตามส่วน จากการรักษาคนไข้ร้อยกว่าราย บางคนรับประทาน 4-10 ครั้งก็

หาย บางคนรับประทานติดต่อกันถึง 2 เดือนจึงหาย

ขอบพระคุณข้อมูลจาก

นิตยสารหมอชาวบ้าน เล่ม :4

เดือน-ปี : 08/2522

คอลัมน์ :สมุนไพรน่ารู้

คงเป็นประโยชน์ไม่มากก็น้อยนะคะ แต่หน่อยเคยชิมผลสุกแล้วบอกได้คำเดียวว่าไม่อร่อย

เลยมันหอมเอียนๆ ยังไงบอกไม่ถูก