ย้อนอดีต ... เมื่อครั้งยกเสาเอกบ้านดิน

ในการสร้างบ้านดินนั้น ไม่จำเป็นต้องมีเสาก็ได้ครับ เพียงแค่เทคานเสร็จแล้วก็ก่อก้อนดินขึ้น เมื่อได้ระดับที่ต้องการแล้ว จึงทำโครงหลังคา แต่บ้านดินของผมได้ออกแบบให้เป็นชั้นครึ่งคือมีชั้นบนเล็กๆ อีกหนึ่งชั้น  ประกอบกับบ้านผมอยู่หน้าหมู่บ้าน จึงต้องปะทะกับแรงลมแรงฝนมากกว่าบ้านอื่น เราจึงต้องเสริมความแข็งแรงด้วยเสา และแม้จะเป็นบ้านดินเราก็มีการยกเสาเอกตามประเพณีที่เคยปฏิบัติมา เป็นการสร้างขวัญและกำลังใจก่อนที่จะมีการก่อสร้าง ส่วนของที่ใช้ในการยกเสาเอกที่บ้านผม (สุรินทร์) อาจจะแตกต่างจากที่อื่นบ้างนะครับ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความเชื่อและประเพณีในแต่ละท้องถิ่น ภาพด้านบนเป็นชาวบ้านที่อยู่ใกล้เคียงมาช่วยกันยกเสาเอกครับ

แม่กับยายกำลังเตรียมสิ่งของต่างๆ สำหรับบวงสรวงเพื่อยกเสาเอก 

เครื่องบวงสรวง เช่น ดอกไม้ ธูป เทียน ผ้า ของบางอย่างอาจจะต่างจากท้องที่อื่นบ้างนะครับ

ต้นกล้วยและต้นอ้อย

ใบไม้ที่ใส่ในหลุมเสาเอก เช่น ใบบัว ใบเงินใบทอง มะยม ขนุน

ใบบัว แถวบ้านผมเรียกว่า "โชค" เป็นสวนหนึ่งที่นำมาใช้ด้วย มีความเชื่อว่าจะทำให้โชคดีครับ

เมื่อพร้อมแล้วก็ทำการบวงสรวง บ้านผมเรียกว่า แซน (san) เป็นการบอกกล่าวกับเจ้าที่เจ้าทาง

หลังจากนั้นก็ช่วยกันยกเสาตั้งขึ้นครับ

เสาเอกถูกตั้งขึ้นแล้วครับ เครื่องจักสานที่เห็นคือ ฆ้องและไซที่ใช้สำหรับจับปลา มีความเชื่อว่าจะทำให้บ้านอุดมสมบูรณ์ มีข้าวมีปลาทาน ไม่ขัดสน

เมื่อเสาเอกถูกยกขึ้นแล้ว ต่อไปก็เป็นหน้าที่ของช่างในการทำโครงสร้างต่อไป ก่อนที่จะก่อก้อนดินครับ

ตอนนี้บ้านดินของผมสร้างเสร็จแล้วครับ

ปีที่ผ่านมาเป็นปีที่มีฝนตกลมแรงมากที่สุดปีหนึ่ง ฝนตกเกือบทุกวัน อาจจะสร้างปัญหาในการสร้างบ้านดินบ้าง แต่สุดท้ายก็เสร็จอย่างเราวางแผนไว้ทุกประการ