คนกล้าคืนถิ่น

อบรมคนกล้าคืนถิ่น รุ่น 2 รอบ 1 ณ ศรช.บ้านบางกระน้อย อ.บางกระทุ่ม จ.พิษณุโลก

สวัสดีสมาชิกบ้านสวนพอเพียงทุกท่านครับ ผมมีโอกาสเข้าร่วมโครงการ”คนกล้าคืนถิ่น” ก็เลยขอนำประสบการณ์ที่ได้รับระหว่างเข้าร่วมโครงการฯ มาเล่าสู่กันฟังแล้วกันนะครับ อาจจะมีเพื่อนสมาชิกบ้านสวนฯ หลายท่านได้เข้าร่วมอบรมก็มาแลกเปลี่ยนประสบการณ์กันได้นะครับ เริ่มด้วยมีผู้ใหญ่ที่เคารพแนะนำให้สมัครเข้าร่วมโครงการฯ เพราะเห็นว่ามีความตั้งใจจะไปทำงานด้านเกษตร (แหม่ ผู้ใหญ่นี่ตาถึงจริง ๆ) ผมก็เลยค้นหาข้อมูลจากอินเตอร์เน็ตก็พบว่าเป็นโครงการที่น่าสนใจดีโดยมีแนวคิดหรือปรัชญาง่าย ๆ “คืนถิ่น คืนฐาน สืบสานชุมชน” โดยอยากให้คนรุ่นใหม่ (หรืออาจจะเป็นคนที่ผ่านประสบการณ์ทำงานมาหลายอย่างแล้วแต่ยังพบว่าไม่ใช่สิ่งที่ต้องการอยู่) โดยอาจจะมีพื้นฐานทางเกษตรกรรมหรือไม่มีพื้นฐานเกษตร (ตัวอย่างก็ตัวผมเองละกันที่ไม่มีพื้นฐานเกษตรเลย) แต่สามารถที่จะไปเริ่มต้นจากแนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง พออยู่-พอกิน -> การสร้างรายได้ -> รวมทั้งการอยู่อาศัยแบบยั่งยืน

อ.บางกระทุ่ม แหล่งทำกล้วยตาก (น่าจะเป็นแหล่งใหญ่ที่สุดของประเทศนะครับ)

โครงการฯ ได้จัดแบ่งการอบรมตามความเหมาะสมกับพื้นที่จังหวัดเพื่อที่จะได้มีการดูแล (Coaching) โดยพ่อบ้าน ปราญช์หรือคนกล้าจากรุ่นที่ผ่านมา (รุ่นที่ 1) สำหรับผมเลือกพื้นที่ (จ.พิษณุโลก จ.สุโขทัย จ.อุตรดิตถ์) อบรมที่ศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงชุมชนบ้านบางกระน้อย อ.บางกระทุ่ม จ.พิษณุโลกครับโดยปัจจุบันโครงการคนกล้าคืนถิ่นเป็นรุ่นที่ 2 (Season 2) รอบที่ 1 รู้สึกว่าขณะนี้ก็ยังเปิดรับการอบรมรุ่นที่ 2 รอบที่ 2 อีกหลาย ๆ พื้นที่เช่นกัน ระยะเวลาอบรม 5 วัน 4 คืนครับ โดยนอนพักที่บ้าน ปราญช์ของแต่ละพื้นที่ (ลักษณะเหมือนโฮมสเตย์นะครับ) เพื่อนสมาชิกท่านใดสนใจก็ลองค้นหาจาก facebook คนกล้าคืนถิ่น น่าจะมีรายละเอียดมากกว่าที่ผมอธิบายนะครับ

ช่วงหาอยู่-หากิน (จับปลา) และทำอาหารรับประทานร่วมกัน

ในรุ่นที่ผมมาอบรมคือ รุ่นที่ 2 รอบที่ 1 มีผู้เข้าร่วมอบรมจำนวน 27 คน ก็มาจากทั้ง 3 จังหวัดด้านบนเลยครับ โดยมีความหลากหลายมาก ๆ อายุก็ตั้งแต่ 20 ต้น ๆ ไปจนถึง 50 (แถมยังมีฝรั่งมาด้วย 1 คน ฟังไทย-พูดไทยได้และเข้าใจระดับดีพอสมควร) มีผู้อบรมจบมัธยมจนไปถึง ป.โท ป.เอก ทำงานเกษตรมาทั้งชีวิตหรือไม่เคยจับงานเกษตรเลยแต่ตั้งใจจะมาทำงานเกษตร ฯลฯ สำหรับศรช.บ้านบางกระน้อยนี้ดูแลโดยผู้ใหญ่สมพงษ์ อ้นชาวนา (ได้รับรางวัลระดับประเทศเลยนะครับ) ส่วนวิทยากรอบรมมีทั้งจากมูลนิธิส่งเสริมการออกแบบอนาคตประเทศไทย คนกล้ารุ่นที่ 1 ที่ผันตัวเองมาเป็นวิทยากร ผู้ใหญ่สมพงษ์ รวมทั้งคนในชุมชนที่รับการยกย่องให้เป็นปราชญ์ในแต่ละด้านอาทิเช่น การทำน้ำตาลสดจากมะพร้าว การเลี้ยงหมู การเลี้ยงกบ การเลี้ยงแพะ การเลี้ยงไส้เดือน การปรุงดิน มะนาววงบ่อ เป็นต้น

เจาะรูโคนต้นหยอดแป้งลูกหมากสัก 2 ลูก เขาว่ารสชาดเหมือนเบียร์ (น่าไปลองทำ อิอิ)

ปราชญ์ (ลุงพฤกษ์) สอนการทำน้ำตาลมะพร้าวสด

กิจกรรมตลอดการอบรม 5 วัน 4 คืนเป็นการเรียนรู้ตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อเตรียมความพร้อมให้คนที่จะเริ่มต้นสำรวจดูความพร้อมของตนเอง การเรียนรู้แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง การจัดทำบัญชีครัวเรือน การหาอยู่หากินจากพื้นที่ที่ตนเองอาศัยอยู่ การเรียนรู้กับปราชญ์ในท้องถิ่น อาทิเช่น การทำน้ำตาลมะพร้าวสด การเลี้ยงหมู การเลี้ยงกบ การปรุงดิน-ปุ๋ย-โฮร์โมนสำหรับพืช การปลูกผักสวน มะนาววงบ่อ การปลูกพริกไทย การเผาถ่าน+น้ำส้มควันไม้ ฯลฯ นอกจากนี้ยังให้ทุกคนได้เขียนแบบ/ออกแบบแปลนที่ดินตนเองขนาด 1-3 ไร่ เพื่อเข้าร่วมโครงการฯ โดยจะมีการตรวจประเมินพร้อมให้คำแนะนำจากทีมงานตลอดระยะเวลา 5 เดือน มีการจัดแบ่งกลุ่ม 5-8 คน เพื่อเป็นเครือข่าย (เลือกง่าย ๆ โดยอาศัยพื้นที่ใกล้เคียงกัน) คอยให้ความช่วยเหลือซึ่งกันและกันครับ สำหรับการอบรมครั้งนี้ (ผมลางานไปอบรม) ผมถือว่าคุ้มค่าจริง ๆ ได้เห็นแนวทางที่จะนำมาปฏิบัติจริง ๆ ได้อย่างชัดเจน เพื่อนสมาชิกบ้านสวนฯ ท่านใดมีเวลาก็อยากแนะนำให้เข้าร่วมอบรมโดยไม่มีค่าใช้จ่ายใด ๆ นะครับ จริง ๆ มีรายละเอียดมากกว่านี้แต่ผมคงไม่สามารถเขียนรายละเอียดได้ทั้งหมด รวมทั้งบริบทแต่ละพื้นที่ (สถานที่อบรมแต่ละแห่ง) คงจะมีเรื่องอบรมความชำนาญของปราชญ์ที่แตกต่างกันไปครับ ลองค้นดูในอินเตอร์เน็ต "facebook คนกล้าคืนถิ่น" น่าจะได้ข้อมูลเพิ่มเติมครับ

ปราชญ์ (ลุงโค่) สอนการเลี้ยงหมู

บ่อแก๊ส (ขี้หมู)

ปราชญ์ (ป้าสำรวย) สอนเลี้ยงกบ

บ่อ (ห้อง) เสพสม 55

ผลผลิตจากห้องเสพสม

การปรุงดิน

การเผาถ่าน+น้ำส้มควันไม้

การขยายพันธุ์หน่อกล้วย

สำหรับตัวผม “ไร่สุโขทัยนี้ดี” ก็ได้แบ่งพื้นที่เพื่อเข้าร่วมโครงการฯ ประมาณ 2 ไร่ โดยเลือกที่จะดำนาต้นเดียวและปลูกพืชสวนครัวรอบ ๆ คันนา ถ้ามีความคืบหน้าอย่างไรจะนำมาเขียน Blog เพิ่มเติมครับ ขอกำลังใจจากเพื่อนสมาชิกบ้านสวนพอเพียงด้วยนะครับ สวัสดีครับ

พื้นที่ลงแปลงดำนาต้นเดียวกับพืชสวนครัวประมาณ 2 ไร่