หลายท่านคงคุ้นเคยและปวดหัวกับคำว่า “เหล็กเต็ม” กับ “เหล็กไม่เต็ม”ในสมรภูมิของการสร้างบ้านมาแล้ว

   วิธีแรก ก็คือ ตรวจสอบจากสายตา โดยดูจาก Name Plate (ใบกำกับเหล็ก) ซึ่งจะแสดงรายละเอียดที่เกี่ยวข้องกับเหล็ก อาทิเช่น ชนิด ขนาด ความยาว แต่ที่สำคัญที่สุดบนใบกำกับเหล็กก็คือ เครื่องหมาย มอก. ครับ ใบกำกับเหล็กที่ว่านี้ส่วนมากจะพบเห็นในกรณีที่มีการสั่งเหล็กเป็นมัดใหญ่ แต่ในกรณีที่สั่งเหล็กในจำนวนไม่เยอะ หรือในกรณีที่ใบกำกับหลุดหายไป จะทำอย่างไร วิธี ก็คือ ต้องสังเกตดูที่เนื้อเหล็กแทน เพื่อหาตัวหนังสือ มอก. ที่ปั๊มมาในเนื้อเหล็กแทน ซึ่งตัวปั๊มเหล่านี้จะปรากฏอยู่เป็นระยะๆ ตลอกทั้งคงวามยาวของเหล็ก หากไม่พบก็น่าสงสัยได้ว่า อาจจะเป็นเหล็กที่ไม่ได้มาตรฐาน หรือที่ช่างมักเรียกกันว่า “เหล็กไม่เต็ม” นั่นเอง

สำหรับเหล็กเส้นกลม หรือที่มักระบุในแบบก่อสร้างโดยย่อว่า RB (Round Bar) ขนาดที่พบเห็นกันบ่อยๆ ก็คือ 6-9-12 มม.

เหล็กเส้นข้ออ้อย หรือที่มักระบุในแบบก่อสร้างโดยยอ่ว่า DB (Deform Bar) ขนาดที่พบได้บ่อยๆ ก็คือ 10-12-16 มม.

อย่างไรก็ตามในขณะที่อยู่ในขั้นตอนการออกแบบแบบ ท่านควรบอกให้สถาปนิกระบุโรงงานผู้ผลิตเหล็กที่เชื่อถือได้ลงไปในแบบ โดยเลือกเอารายชื่อของผู้ผลิตเหล็กที่ได้รับ มอก. และตัดตัวหนังสือ “เทียบเท่า” เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้ผู้รับเหมาเปลี่ยนชนิดของเหล็กในภายหลัง ก็จะเป็นการป้องกันปั

เหล็กเต็ม

   หลายท่านที่เคยผ่านประสบการณ์การต่อสู้กับผู้รับเหมา ในสมรภูมิของการสร้างบ้านมาแล้ว คงคุ้นเคยและปวดหัวกับคำว่า “เหล็กเต็ม” กับ “เหล็กไม่เต็ม” กันมาบ้างพอสมควร เหล็กเต็มคืออะไร แล้วต่างกันอย่างไรกับ เหล็กไม่เต็ม สถาปนิกโดยทั่วไปมักจะระบุในรายการประกอบแบบก่อสร้างไว้เสมอในหมวดงานเหล็กว่าให้ใช้เหล็ก บลส. หรือเทียบเท่า ซึ่งทำให้ ผู้รับเหมาส่วนใหญ่มักจะบอกว่า “ไม่จำเป็นต้องใช้เหล็ก บลส. ก็ได้ แต่ใช้เหล็กเต็มแทนก็ได้” อาจจะด้วยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์(หรือจำใจเพราะไม่มีความรู้) หลายท่านก็มักจะยอมทำตามที่ผู้รับเหมาเสนอ หลายท่านเลยอาจสับสนและเข้าใจผิดว่า บลส. คือ ชื่อของชนิดของเหล็ก แต่อันที่จริงแล้ว บลส. คือ ชื่อของโรงงานผู้ผลิตเหล็ก ดังนั้น บลส. จึงไม่ใช่เหล็กเต็ม แต่เป็นโรงงานซึ่งผลิตเหล็กได้ขนาดและน้ำหนักตามมาตรฐาน มอก. (คือมี เส้นผ่านศูนย์กลางได้ขนาด/น้ำหนัก ตามที่มาตรฐาน กำหนดไว้) ส่วน “เหล็กไม่เต็ม” ก็จะตรงกันข้ามนะครับ เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเหล็กเต็มที่ผู้รับเหมาบอกเราเป็นเหล็กเต็มจริงๆ