ปราชย์พอเพียง

การที่จะเสาะแสวงหาเกษตรกรสักคนหนึ่ง ที่ประสบความสำเร็จด้านอาชีพการเกษตรด้วยลำแข้งของตนเอง แล้วยังเอื้อเฟื้อความรู้ ทักษะ และประสบการ เกษตรกรรุ่นแล้วรุ่นเล่าที่เข้าไปเสาะแสวงหาความรู้ในแปลงเศรษฐกิจพอเพียงของ สุพจน์ โคมณี เกษตรกรวัย 43 ปี อยู่บ้านเลขที่ 33 หมู่ 5 ต.หนองกระเจา อ.ชุมแสง จ.นครสวรรค์ ผู้ที่ได้รับการขนานนามว่าเป็นปราชญ์เกษตรของแผ่นดิน สาขาปราชญ์เกษตรเศรษฐกิจพอเพียง ปี 2552 เป็นครอบครัวเกษตรกรมาแต่กำเนิด สืบทอดอาชีพการทำนามานานในพื้นที่ 20 ไร่ แต่ก็ไม่สามารถที่จะกอบกู้ครอบครัวให้พ้นภาวะวิกฤติที่โหมกระหน่ำได้ ตรงกันข้ามกลับสร้างหนี้สินให้กับตนเองมากกว่า 7 แสนบาท

เมื่อปี 2541 จึงได้ใช้พื้นที่เดิมมาทำเกษตรทฤษฎีใหม่ ด้วยการปลูกพืชที่หลากหลายชนิด ทำให้ลดความเสี่ยงในทุกด้าน มีรายได้รายวัน รายสัปดาห์ รายเดือน และรายปี โดยเน้นใช้แรงงานในครอบครัวเป็นหลัก มีรายได้จากการทำการเกษตรไม่ต่ำกว่าปีละ 400,000 บาท เมื่อหักค่ารายจ่ายต่อปีซึ่งจะมีราว 150,000 บาท ก็ยังมีเงินเหลืออีกส่วนหนึ่ง ปัจจุบันมีหน่วยงานที่เห็นความสำคัญส่งเกษตรกรเข้าอบรมปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง อาทิ สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัด ธ.ก.ส. สาขา จ.อุทัยธานี อบต.เทศบาลนครนครสวรรค์ฯ เมื่อปี 2551 จัดอบรมเกษตรกรไป 31 รุ่นๆ ละ 60 คน รวม 1,800 คน ส่วนเกษตรกรที่ไปดูงานอีกราว 300 คนต่อปี หลักสูตรที่ใช้ในการฝึกอบรมมี 2 หลักสูตร คือ 3 คืน 4 วัน และ 2 คืน 3 วัน จัดออกเป็น 15 ฐานการเรียนรู้ อาทิ การปรับแนวคิดและพฤติกรรมตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง การเลี้ยงปลาตามวิธีธรรมชาติ การผลิตแก๊สชีวภาพ การห่มดิน การทำปุ๋ยพืชสดจากหญ้า เลี้ยงสัตว์แบบครบวงจร การจัดทำบัญชีครัวเรือน การทำเชื้อราขาวจากกอไผ่ การจัดเก็บหัวเชื้อราขาวจากกอไผ่ การทำปุ๋ยชีวภาพ การขยายพันธุ์ไม้ การทำน้ำยาล้างจาน โรงปุ๋ยมีชีวิต พืชพลังงาน พืชสมุนไพร ในแต่ละวันจะใช้วิธีเช้าบรรยาย บ่ายทำ ค่ำสรุป วันสุดท้ายของการอบรมจะให้ทุกคนเขียนแผนชีวิต นอกจากนั้นยังต้องมีการติดตามผลเกษตรกรที่ผ่านการอบรมปีละ 300 คน ผลออกมาเป็นที่น่าพอใจ ส่วนในปี 2552 ได้เริ่มจัดอบรมไปแล้วราว 1,000 คน และตลอดทั้งปีน่าจะมีเกษตรกรผ่านการอบรม 1,800 คน กิจกรรมการเรียนรู้ทั้งหมดจะอยู่ในพื้นที่ 20 ไร่ พืชหลากหลายชนิดกว่า 155 ชนิด และยังได้ขุดสระน้ำเป็นรูปแผนที่ประเทศไทย และปลูกไม้มงคลประจำจังหวัดตามแผนที่ไว้ครบ

สุพจน์ โคมณี ได้รับการยอมรับให้เป็นประธานเครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านจังหวัดนครสวรรค์ และจากเพื่อนพี่น้องเกษตรกรในหมู่บ้านให้ทำหน้าที่ ประธานกองทุนหมู่บ้าน ประธานกลุ่มออมทรัพย์เพื่อการผลิต และประธานประชาคม ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันได้ใช้หลักความพอประมาณด้วยการใช้ชีวิตอย่างพอเหมาะกับตนเองไม่ฟุ้งเฟ้อจนเกินตัว มีหลักการมีเหตุผล ใช้สติโดยยึดหลักธรรมในการไตร่ตรองอย่างรอบคอบ ส่วนภูมิคุ้มกันได้ใช้ความรัก ความสามัคคี อดออม อดทนต่อสู้กับชีวิต มีความรอบรู้ ใช้จ่ายอย่างรอบคอบ ระมัดระวัง ใช้ชีวิตด้วยความสุจริต ซื่อสัตย์ อดออม แบ่งปันช่วยเหลือซึ่งกันและกัน จนทำให้ชีวิตครอบครัวประสบความสำเร็จหมดหนี้สิน ครอบครัวมีความสุข และเป็นแหล่งเรียนรู้การดำรงชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เทิดทูนสถาบันชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์เหนือสิ่งอื่นใด

เป็นผู้ริเริ่มสร้างสรรค์และพัฒนาการทำการเกษตรอินทรีย์อย่างยั่งยืน น้อมนำโครงการพระราชดำริเกษตรทฤษฎีใหม่มาใช้ในพื้นที่การเกษตร ด้วยหลักพึ่งพาตนเอง จัดการสิ่งแวดล้อมด้วยการนำน้ำที่เหลือใช้ในครอบครัวมาบำบัดกลับมาใช้ใหม่โดยเลี้ยงปลาและรดต้นไม้ รวมถึงนำวัสดุที่เหลือใช้กลับมาใช้ใหม่ ใช้เทคโนโลยีผสมผสานกันอย่างเหมาะสม

“จากนั้นก็ยังได้ขยายเครือข่ายศูนย์เรียนรู้ชุมชนไปสู่ชุมชนอื่น คือ ศูนย์เรียนรู้ชุมชนบ้านท่าช้าง หมู่ 8 ต.ทับกฤช อ.ชุมแสง ศูนย์เครือข่ายชุมชน อ.ท่าตะโก อ.ชุมตาบง และ อ.ชุมแสง จนได้รับรางวัลชีวิตที่ภาคภูมิใจ คือ ผู้นำการดำรงชีวิตเศรษฐกิจพอเพียงดีเด่นระดับจังหวัด ประจำปี 2550, รางวัลชมเชยด้านประชาชนทั่วไป, การประกวดผลงานตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ประจำปี 2550, ปราชญ์ชาวบ้านและภูมิปัญญาท้องถิ่น สาขาเกษตรกรรม จ.นครสวรรค์ ประจำปี 2548, ผู้นำชุมชนจังหวัดนครสวรรค์ ประจำปี 2550, ครอบครัวตัวอย่างของ ต.หนองกระเจา อ.ชุมแสง จ.นครสวรรค์ ประจำปี 2543, เกษตรกรคนเก่งของ ธ.ก.ส. สาขาชุมแสง ประจำปี 2542, ศูนย์เครือข่ายปราชญ์ชาวบ้านของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์” สุพจน์ โคมณี กล่าวด้วยความภาคภูมิใจ