สมาชิกใหม่... กับการทดลองทำสวนมะนาวปลอดสารเคมี

เนื่องจากเป็นคนที่ชอบปลูกต้นไม้และเมื่อตอนเด็กอยากเรียนด้านเกษตรมากแต่ ทางบ้านไม่เห็นด้วยเพราะความที่พ่อแม่เป็นชาวนาเลยไม่อยากให้ลูกลำบากตากแดด ตากฝนเลยไปเรียนด้านelectronicทำงานไปด้วยเรียนไปด้วยไม่ได้ขอเงินพ่อแม่เลย จบมาก็ทำงานเบื้องหลังวงการบันเทิงจึงตัดสินใจเรียนต่อนิเทศศาสตร์จบมาก็ทำ งานgraphic 3d ไม่ได้เกี่ยวกับที่เรียนมาเลย ช่วงวิกฤติต้มยํากุ้งทำให้รู้สึกถึงความไม่มั่นคงของการทำงานแต่มองเห็นว่า ไม่ว่าเกิดอะไรขึ้นภาคเกษตรก็อยู่ได้ประกอบกับแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงของ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทำให้มองเห็นหนทางไปสู่ความมั่นคงในชีวิตได้ชัดเจนขึ้น.... เมื่อ5ปีที่แล้วจึงได้ขอเนื้อที่นาของพ่อ4ไร่ขุดบ่อปลา2บ่อ บ่อละ2งานเลี้ยงปลา กว่าพ่อจะยอมก็นานเหมือนกันพอดีช่วงนั้นญาติเป็นคนบ้านแพ้วสมุทรสาครได้มาทำ สวนมะนาวใกล้กับที่บ้านเลยชวนพ่อไปดูสวนญาติ จึงเป็นจุดเริ่มต้นของสวนมะนาวที่เริ่มจาก0เลยเพราะัไม่มีความรู้ด้านการ ปลูกมะนาวเลยเจอปัญหามากมายให้แก้... อีกไม่นานก็จะกลับไปอยู่บ้านดูแลพ่อแม่ใช้ชีวิตแบบพอเพียงซักทีหลังจากที่มา ใช้ชีวิตในเมืองกรุงมานานมาก

ขุดบ่อปลา2บ่อ บ่อละ2งาน

จ้างรถขุดดิน2คัน คันใหญ่1000ต่อชั่งโมง คันเล็ก800 หมดไป52000

ขุดบ่อ2บ่อเอาดินไปถมที่เนื่องจากเป็นที่นาค่อนข้างต่ำเวลาฝนตกน้ำจะท่วม

บ่อปลาที่2เลี้ยงปลากินพืช ปลาแรด ปลานิล ทับทิม

คันรอบที่จะปลูกไผ่เลี้ยงไว้ใช้ลำไผ่ค้ำกิ่งมะนาว ไว้ซักพักค่อยล้อมรั้วลวดหนามป้องกันเพรี้ยกระสอบรอให้มะนาวโตกว่านี้ก่อน

สูบน้ำจากบ่อบาดาลเข้าบ่อปลา เนื่องจากเริ่มแรกเลี้ยงปลาช่อน5000ตัวจึงต้องล้อมบ่อปลาทุกด้านป้องกันปลา หนีโดยใช้กระเบื้องมือ2มาวางซ้อนๆกัน

เจ้าของที่ตัวจริง... สวนเริ่มเป็นรูปเป็นร่างดูพ่อจะมีความสุขมากขึ้นได้เห็นการเติบโตของต้นมะนาวที่ปลูกโตวันโตคืนด้วยความปลื้มใจ

ผ่านไป1ปี

ปัญหาของการปลูกมะนาวของผมครั้งแรกเลยก็คือได้กิ่งพันธุ์ที่ไม่ดีเรื่องของ เรื่องคือผมทำgraphicให้ลูกค้าที่ทำรายการโทรทัศน์เกี่ยวกับเกษตร พอรู้ว่าผมจะทำสวนมะนาวก็เลยซื้อกิ่งพันธุ์มะนาวมาให้ จริงๆตอนแรกก็จะเอากิ่งพันธุ์ของญาติที่บ้านแพร้วแต่ต้องรอนาน วันนัดส่งมอบกิ่งพันธุ์ปรากฎว่ากิ่งพันธุ์ไม่สมบรูณ์ ตอนมานานแล้วรากขดไม่แข็งแรงเป็นโรคแคงเกอร์ติดมาเยอะมากความที่เราไม่เคย ปลูกก็ปลูกไปเลยสุดท้ายต้นไม่โตใบเหลืองตลอดใส่ปุ๋ยอะไรก็ไม่ดีขึ้นสุดท้าย ก็ถอนทิ้งเอาของญาติมาปลูก... ทำมะนาวกิ่งพันธุ์สำคัญมากต้องไปดูที่สวนด้วยจะดีมากไม่อย่างนั้นจะเสียเวลา มากและต้องใจเย็นๆอย่าใจร้อนเสียเวลาหน่อยเอาที่แน่นอนดีกว่าประสบการณ์ความ ผิดพลาดของผมเป็นตัวอย่างที่ไม่ดีดูเป็นตัวอย่างนะครับอย่าเอาอย่าง

ต้นนี้เป็นอาการของโรครากเน่าโคนเน่าระยะเริ่มแรกเนื่องจากดินมีความชื้นสูง พื้นดินตรงนี้จะต่ำกว่าที่อื่นพอฝนตกบริเวณนี้น้ำจะท่วมขังวิธีแก้ปัญหาก็ คือเพื่อนๆที่จะปลูกมะนาวสวนใหม่ๆควรจะยกร่องเป็นลูกฟูกเหมือนแปลงผักให้สูง กว่าพื้นปกติขึ้นมาซักหน่อยไม่ให้น้ำท่วมโคนต้นเวลาฝนตกทำตั้งแต่เริ่มปลูก ถ้าปลูกไปแล้วแก้ไขลำบากนะครับ.... ต้นนี้จะมีอาการต้นเหลืองไม่แตกใบอ่อนแต่จะออกดอกเต็มต้นเพราะเป็นธรรมชาติ ของต้นไม้เวลาเขาจะตายก็ต้องออกลูกเพื่อจะสืบชื้อสายต่อไปจะติดลูกเต็มต้น แต่ลูกจะไม่ค่อยโต

ต้นนี้เป็นโรครากเน่าโคนเน่าระยะที่รุนแรงมากผมได้ทำการตัดแต่งกิ่งแล้วใส่ปุ่ยบำรุงต้นก็จะแตกใบอ่อนออกมาบ้างแต่ก็ไม่ดีขึ้นเท่าไร
เมื่อ เราถอนต้นมะนาวต้นนี้ขึ้นมาจะเห็นว่ารากจะเน่าแห้งเหลือจำนวนรากน้อยมากจน ไม่สามารถเลี้ยงต้นได้ บางคนอาจจะคิดเหมือนผมตอนนั้นก็ได้ว่าเสียดายกว่าจะโตได้เท่านี้ไม่ยอมโค่น ทิ้งพยายามรักษาหรือบำรุงต้นอาจจะดูเหมือนจะฟื้นขึ้นมาแต่พอเขาออกดอกติดลูก ก็จะต้นโทรมเหมือนเดิมตัดใจโค่นปลูกใหม่เถอะครับ

ผลผลิตที่สวนมีพ่อค้าเจ้าประจำมารับถึงที่สวนจะถูกจะแพงรับหมด

ไซ้จัมโบ้ใหญ่กว่าไซ้จัมโบ้มาก

เครืองคัดมะนาว

มะนาวหลังจากตัดแต่งกิ่งอย่างหนักในวันที่พายุเ้ข้าน้ำเจิ่งนองต้องสูบน้ำออก

เนื่องจากชาวนารอบสวนไม่มีน้ำทำนาทำให้สิ่งที่คิดใว้เป็นจริงแล้วครับ....
ไม่ได้กลับบ้านหลายอาทิตย์มะนาวแตกใบอ่อนหนอนชอนใบและเพี้ยเล่นงานอย่างหนักผลที่ตามมา

แคงเกอร์เต็มเลยครับไม่รู้ว่าจะทำใบอ่อนให้ออกมาแล้วใบแก่ทันทำนอกฤดูหรือเปล่านี่.....

หลังจากมะนาวแตกใบอ่อนใบดีขึ้นต้องระวังตอนมะนาวแตกใบอ่อนอย่าให้หนอนชอนใบเข้ากินใบโรคแคงเกอร์จะตามมา

ฝนตกทุกวันหญ้างามมาก ตอนนี้เริ่มค้ำกิ่งมะนาวใหม่ทั้วสวน

มาชมสวนใหม่จะทดลองทำมะนาวปลอดสารเคมีพื้นที่1ไร่เป็นที่รวบรวมพันธุ์มะนาวที่นิยมปลูกเพื่อทดลองว่าแต่ละพันธุ์มี ความแตกต่างกันอย่างไรในเรื่องความดกความต้านทานโรคเริ่มต้นปลูกมะนาวแป้น จริยาของอาจารย์ดำรงศักดิ์ วิรยศิริ จ.เพชรบูรณ์ มะนาวแป้นดกพิเศษของชมรมเผยแพร่ความรู้ทางการเกษตร จ.พิจิตร แป้นบุญบันดาลสวนบุญบันดาล แป้นพวง แป้นพิจิตร ใช้กิ่งที่ทาบต้นตอส้มโวลคาเมอเรียน่า ส้มทรอยเยอร์ ส้มโอ มะนาวพวง มะนาวที่เพาะเมล็ดเป็นต้นตอ

แหล่งน้ำท้ายที่เป็นคลองสาธารณะมีน้ำตลอดทั้งปี

ต้นนี้หางไหลขาวครับเตรียมใช้กำจัดหนอนชอนใบเพี้ยแป้งแต่ยังมีไม่มากพอกำลังขยายพันธุ์
มีทั้งหางไหลเแดงเอามาจากเขาสอยดาวส่วนหางไหลขาวจากสวนจตุจักรครับเขาว่าหางไหลขาวมีพิษแรงกว่าหางไหลแดง

มะนาวแป้นจริยาของอาจารย์ดำรงศักดิ์ วิรยศิริ จ.เพชรบูรณ์ เสียบต้นตอมะนาวพวง

มะนาวแป้นดกพิเศษของชมรมเผยแพร่ความรู้ทางการเกษตร จ.พิจิตร ปลูกพร้อมกับต้นมะนาวแป้นที่เพาะด้วยเมล็ดเอาไว้เสียบเสริมราก

เสริมรากให้มะนาวหาอาหารได้มากขึ้นใช้เวลาเดือนกว่าในการเสียบ

เสริมรากเสร็จแล้วมะนาวโตเร็วมากขึ้น

นี่ก็อีกต้น

มะนาวแป้นดกพิเศษ1ใน4ต้นแรกของสวนยังไม่ถึงปีเป็นต้นที่ตัดกิ่งไปเสียบต้นตอขยายพันธุ์ในสวน

เสียบกิ่งกับมะนาวเพาะด้วยเมล็ด

มะนาวแป้นจริยาปลูกคู่กับมะนาวแป้นดก จะสังเกตว่ามะนาวแป้นจริยาค่อนข้างจะอ่อนแอต่อโรคแคงเกอร์มาก
มะนาวแป้นดกยังบอกไม่ได้ว่าทนต่อโรคแคงเกอร์หรือไม่เนื่องจากยังปลูกได้ไม่นานยังไม่เห็นอาการ

เดือนกว่าๆเริ่มแตกใบอ่อน

ต่อกิ่งด้วยต้นตอมะนาวเพราะด้วยเมล็ดมะนาวโตเร็วมาก

มะนาวพิจิตรเสียบต้นตอส้มโอ

มั่นใจเลยครับว่ามะนาวแป้นพิจิตรทนต่อโรคแคงเกอร์แน่นอน ลักษณะใบหนามากยังไม่เห็นแคงเกอร์ติดที่ใบเลย
การใช้ต้นส้มโอเป็นต้นตอโตช้ากว่าต้นตอมะนาวเมล็ดหรือมะนาวพวง

มะนาวแป้นดกพิเศษเีสียบต้นตอมะนาวเมล็ดแตกใบอ่อนดีมาก

มีข้อสังเกตุอีกอย่างมะนาวที่สวนพอใบเริ่มแก่จะ ตัดปลายกิ่งออกจะทำให้มะนาวแตกกิ่งออกมาอีกหลายกิ่งจะทำให้มีทรงพุ่มที่ใหญ่ ต้นไม่สูงด้วยครับ

ส้มโวคามอเรียน่าใช้เป็นต้นตอของมะนาวครับ

วันเสาร์ที่ผ่านมาไปสวนจตุจักรไปเจอร้านขายอุปกรณ์การเกษตรก็เลยซื้อสะเดาน้ำมา3แบบ
สะเดาไทยขวดขวามือแพงมากๆเอามาทดลองใช้และบีเอสพลายแก้วลองมากำจัดแคงเกอร์ดู

อันนี้ซื้อเตรียมไว้สำหรับมะนาวนอกฤดู

สวนใหม่ที่เริ่มทดลองไม่ใช้เคมีหลังจากตัดหญ้าแล้วหญ้าสูงมากมองเห็นแค่ยอดมะนาว

มะนาวแตกใบอ่อนดีไม่มีแคงเกอร์รบกวน เริ่มต้นใช้น้ำสะเดาฉีดเป็นอาทิตย์แรก

มะนาวเสริมรากโตดีมาก

update หลังจากลดการใช้เคมียาฆ่าแมลง ใช้สารสกัดจากสะเดา

มะนาวงามดีมีแมลงรบกวนบ้างแต่ก็ถือว่าเอาอยู่

พอไม่ใช้ยาปราบศัตรูพืชก็มีมดมาช่วยกินแมลง

เนื่องจากฉีดสะเดาอาทิตย์ละครั้งก็มีหนอนชอนใบกินบ้างแต่ก็มีผู้ช่วยมารุมกินหนอน

แมลงกวนบ้างแต่ภาพรวมถือว่าดีรับได้ ปลอดภัยจากยาปราบศัตรูพืช หรือแต่คอปเปอร์ปัจจุบันก็ใช้บ้างแต่ใช้บริมาณน้อยลงมาก

เนื่องจากเริ่มแรกที่คิดจะทำสวนมะนาวอยากทำแบบปลอดสารเคมีเริ่มแรกไม่มีความรู้เรื่องมะนาวเ้ลย
ต้องอาศัยพ่อช่วยดูแลสวนให้เพราะผมทำงานที่กรุงเทพจะกลับแค่วันหยุด การฉีดยาพ่อจะไม่ป้องกัน
ตัวให้ดีเตือนไม่ค่อยฟังหาหน้ากากกันแก๊สพิษอย่างที่ทหารใช้พ่อก็ไม่ใช้มันหายใจไม่สะดวกเพราะเขา
ติดความเคยชินว่าเคยทำอย่างเดิมที่เคยทำ พอทำสวนใหม่จึงเริ่มสะสมพืชสมุนไพรหามาปลูกเตรียมไว้
แต่ตอนนี้ยังไม่มากพอที่จะเอามาใช้ สวนนี้เป็นสวนที่ทดลองลดเคมีให้น้อยที่สุดเพราะอีกไม่นานจะกลับ
ไปทำสวนเต็มตัวถ้าต้องฉีดยาเคมีคงไม่ไหวมันเสี่ยงมาก

มะละกอฮอลแลนด์ปลูกแซมระหว่างต้นมะนาวไว้กินเอง

มะนาวที่ทนโรคนี่แป้นพิจิตรดีที่สุดติดที่่เรื่องการตลาดมีคนบ่นกันเยอะแป้นพวงก็ดีราคากิ่งตอนไม่แพงแป้นรำไพตลาดนิยมแต่โรคเยอะ
แป้นดกพิเศษติดลูกดีมากแต่กิ่งพันธุ์แพงมากแป้นจริยาลูกใหญ่แทบจะไซ้จำโบ้ทั้งหมด ถ้าเป็นที่สวนผมนะปลูกแป้นพวงเป็นหลัก
แล้วลงทุนซื้อกิ่งพันธุ์แป้นดกพิเศษมาจำนวนหนึ่งไม่ต้องมากพอต้นโตก็เอากิ่งพันธุ์แป้นดกไปเสียบบนต้นมะนาวแป้นพวงที่ปลูก
เป็นหลักเรียกว่าเป็นการฝากท้องในต้นหนึ่งก็จะมีมะนาว2พันธุ์เป็นการประหยัีดเงินค่ากิ่งพันธุ์อาจจะยุ่งยากในการทำถ้าได้ทดลองทำ
ก็จะไม่ยาก

มาถึงการปลูกบนบ่อซิเมนต์จัดการง่ายปลูกได้จำนวนต้นมากทำนอกฤดูง่าย แต่ทรงพุ่มจะไม่ใหญ่จำนวนลูกจะน้อยกว่าปลูกบนดินเวลาฝนตกไม่ต้องกลัวน้ำท่วม โคน ที่สำคัญที่ของเราต้องสูงกว่าที่นารอบๆไม่งั้นน้ำจะซึมเข้าที่เราถ้าปลูกลง ดินต้องยกพื้นขึ้นเป็นเนินลูกระนาดเวลาฝนตกน้ำจะได้ไม่ท่วมโคนต้นถ้าทำพื้น เรียบเราจะไม่รู้ว่าพื้นดินตรงไหนต่ำหรือสูงเวลาฝนตกถึงจะรู้ปัญหาจะตามมา เยอะเหมือนที่สวนเจอแก้ไขลำบากยกเป็นเนินตั้งแต่ตอนปลูกเลยดีกว่ามีไอเดีย ดีๆในการปลูกมะนาวลงดินมาฝาก..
http://www.kasetloongkim.com/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=74&page=1
ระยะปลูก :
    - ระยะปกติ  4 x 6 ม. หรือ  6 x 6  ม. 
    - ระยะชิด (ช่วงแรก)ปรับเป็น ระยะปกติ (ช่วงหลัง).....หมายความว่า  ช่วงแรกปลูก
ระยะห่าง 2 x 2 ม. (1 ไร่/400 ต้น)  บำรุงเลี้ยงตามปกติ 2-3 ปี (ได้ผลผลิต) ระยะ
ห่างระหว่างต้นเริ่มชิดกันให้ตัดออกต้นเว้นต้น  จะเหลือ200 ต้น/ไร่  บำรุงเลี้ยงต่อไปตามปกติ 3-
4 ปี (ได้ผลผลิต) ระยะห่างระหว่างต้นชิดกันอีกให้ตัดออกต้นเว้นต้น  จะเหลือ 100 ต้น/ไร่
จากนั้นบำรุงเลี้ยงต่อไป  ระยะห่างระหว่างต้นครั้งสุดท้ายนี้ถือเป็นระยะปลูกปกติ.....ข้อดีของการ
ปลูกระยะชิดช่วงก็คือ  ได้ผลผลิตส่วนหนึ่งจำหน่ายก่อน
      หมายเหตุ :
      ระยะชิดหรือระยะปกติไม่มีผลต่อการเจริญเติบโตของมะนาว  ตราบใดที่ต้นได้รับแสงแดด
100%  มะนาวต้นนั้นก็จะให้ผลผลิตตามปกติ

การเสริมรากมะนาวที่่ผมทำมี2วิธี วิธีแีรกปลูกกิ่งตอนและต้นมะนาวที่่เพาะจากเมล็ดคู่กันปล่อยให้ต้นตั้งตัว ได้แตกใบอ่อนซักพัดค่อยตัดต้นตอมะนาวเพาะเมล็ดและปาดด้านข้างของกิ่งตอนเอา มาประกบกันให้พอดีแล้วเอาเทปพลาสติกพัน

อีกวิธีเอาต้นตอมะนาวที่เพาะจากเมล็ดไปทาบกับกิ่งพันธุ์มะนาวดีเคล็ดลับคือให้เผื่อความยาวพอติดดีแล้วก็ตัดออกมาแล้วทายาเร่งราก
เอาไปลงปลูกในกระถางพลาสติกตั้งไว้ใมทีร่มก่อนเอาไปปลูก ส่วนที่ทายาเร่งรากก็จะมีรากออกมาเหมือนกิ่งตอนวิธีนี้ทำให้ติดง่ายกว่า
การไปปลูกข้างๆแล้วเสียบ เนื่องจากต้นตอมะนาวเมล็ดที่ปลูกข้างๆเวลาเราทำงานรากอาจขาดได้เวลาเราขยับต้น

http://web.agri.cmu.ac.th/hort/course/359301/pprop/9.approach%20grafting/grafting2.html

หลังจากใช้สะเดาแทนสารเคมีใบมีหนอนกินบ้างแต่ส่วนใหญ่ก็ยังสมบรูณ์ดีอยู่เริ่มออกดอกบ้างแล้ว

มะนาวแป้นจริยาผลใหญ่ดีมาก

ไซ้จัมโบ้แล้วยังไม่แก่เลย

การติดผลของมะนาวแป้นดกพิเศษ

ลูกแป้นใหญ่น้ำดี

กลับมาดูสวนแรกเนื้อที่4ไร่

รายงานสถานะการณ์สวนใหญ่ช่วงนี้ฝนตกหนักทุกวันน้ำท่วมครึ่งหน้่าแข้งต้องสูบน้ำออกทุกวันการเปิดตาดอกทำได้ยากมากเพราะฝนไม่ทิ้งช่วงเลย

เครื่องสูบน้ำตั้งรอไว้ตลอดถ้าฝนตกหนักตอนกลางคืนก็จะไม่รอถึงเช้าจะสูบออกเลยช่วยไม่ให้เกิดความเสียหายได้พอควร

มะนาวออกอาการใบเหลืองให้เห็นถ้าสูบน้ำไม่ทันน่าจะตายไปแล้วหลายต้น

ดินแฉะหญ้าสูงตัดลำบากมาก

สภาพร่องน้ำที่ขุดไว้รองรับน้ำฝนในสวนน้ำเต็มตลอด

ปีนี้มะนาวติดลูกดีกว่าหลายปีมาสดุดตรงปริมาณน้ำฝนที่ตกมากเกินพอดีมะนาวเลยมีการสลัดลูกออกจำนวนมาก
เหมือนกัน

สวนมะนาวปลอดสาร

ความคืบหน้าสวนทดลองลดการไม่ใช้เคมี

มะนาวแป้นพิจิตร2ลูกแลกของที่สวน

มีหนอนชอนใบตามด้วยแคงเกอร์อยู่บ้างเนื่องจากไม่ได้ฉีดสะเดาน้ำมา3อาทิตย์แล้วเนื่องจากติดภาระกิจ
ภาพรวมก็ยังดีอยู่สังเกตุว่าใบจะไม่มีคราบของคอปเปอร์เลยเนื่องจากคือแทบไม่ได้ใช้เลย

มะนาวแป้นดกเริ่มติดผล

มะนาวติดผลหลายรุ่น

มะนาวลูกเล็กผิวขรุขละแบบนี้ผลใหญ่แน่นอน

ช่วงหน้าฝนต้องเปิดโคนมะนาวให้แสงผ่านที่พื้นดินดินจะได้แห้งไวๆ

โซนนี้เวลาฝนตกจะมีน้ำขังระบายไม่ทันมะนาวโคนเน่าต้องปลูกซ่อมตลอดทำสวนใหม่ๆเราจะไม่รู้ความสูงต่ำของพื้นที่มารู้เอาตอนฝนตก
จะเอาดินมาถมใหม่รถก็เข้าไม่ได้เพราะปลูกต้นไม้ไว้เยอะแล้ว

แก้ปัญหาโดยปลูกมะนาวในบ่อซิเมนต์แทนครับ

ขวามือมะนาวเป็นโรครากเน่าโคนเน่า ซ้ายมือมะนาวในบ่อซิเมนต์