"ปลาหัวโหม่ง" หรือ"ปลาหัวโม่ง"

เพื่อนๆสังเกตไหมคะว่าช่วงนี้ถ้าเปิดเข้ามาอ่านกระทู้ที่เวปบ้านสวนฯ   เราจะเจอกระทู้ที่กล่าวถึงอาหารปักษ์ใต้เกี่ยวกับเรื่องปลาหัวโหม่ง หรือปลาหัวโม่งอยู่สอง สามกระทู้

สืบเนื่องมาจากงานกินดี มีสุข ที่มีพี่หยอย (ประไพ) เป็นโต้โผใหญ่จัดขึ้น ณ อ.บางแก้ว จังหวัดพัทลุง เมื่อวันพฤหัสดีที่ 2  มิ.ย  ที่ผ่านมานี้เองค่ะ   งานนี้พวกเราชาวบ้านสวนฯ ซึ่งนำทีมโดยพี่แจ้วประทานคนสวยของพวกเราก็ได้ควงน้องๆหนุ่มๆ สาวๆ หน้าตา หล่อสวยกันไปร่วมงานด้วยหลายคน   ดังที่ท่านได้อ่านจากบล็อกก่อนหน้านี้ไปบ้างแล้วนะคะ

เอาเป็นว่าเรื่องรายละเอียดเกี่ยวกับงาน  หรือที่มาที่ไป ยังไง  ทำไมจึงได้เกิดงานนี้ขึ้น  ขออนุญาตผ่านนะคะ    ยังไงก็ลองหาอ่านจากกระทู้ของพี่หยอยที่พี่เขาจะมาเล่าถึงเจตนาอันแรงกล้าที่พี่เขาเข้าไปฝังตัวอยู่กับชาวบ้านเพื่อเก็บรายละเอียดมาเล่าให้เราฟังกันค่ะ     หรือถ้าจะดูรูปสวยยยยย   เน้นว่าสวยจริงๆ   !!!  ก็ดูจากของน้องต๊อกได้ค่ะ  สังเกตดูน้องต๊อกจะมองแต่ของสวยๆ  หรือมุมสวยๆ  แบบนี้ถ้ามีแฟน  ก็คงต้องสวย  ???

แต่ถ้าจะเอาทั้งสองอย่างรวมกันคือ   ภาพก็สวย เรื่องเด่น ประเด็นมันส์ๆ   ก็ให้อ่านจากบล็อกของพี่ผู้ใหญ่ได้นะคะ

มาเข้าเรื่องของเราดีกว่าค่ะ   อย่างที่เปิดประเด็นไปด้วยชื่อของปลาค่ะ   ต้องยอมรับว่าชื่อปลาชนิดนี้เล่นเอาเราซึ่งเป็นคนใต้โดยกำเนิดถึงกับมึบตึ๊บเหมือนกัน  !!!    ก็จะไม่ให้มึนอย่างไรได้ละคะ  เนื่องจากไม่รู้ว่าแปลว่าอะไรนี่คะ    ทำไมจึงต้องเรียกว่า ปลาหัวโม่ง  หรือปลาหัวโหม่ง   จนได้มาเห็นตัวจริงของจริง ตอนที่ป้าๆเขาชำแหละเสร็จแล้วนั่นแหละ จึงถึงบางอ้อว่าทำไมต้องเป็นปลาหัวโหม่ง

และเนื่องจาก   สมช บ้านเราหาได้มีแต่คนใต้ภาคเดียวไม่   อันคนพื้นถิ่นอื่นก็มีมิใช่น้อย   คาดว่าท่านอื่นๆคงมีเครื่องหมาย  ?  ขึ้นอยู่เต็มหน้าเหมือนกันเมื่ออ่านมาเจอปลาชื่อประหลาดนี้

ก่อนอื่น  เรามาหาคำแปลของคำสองคำนี้กันก่อนดีไหมคะ 

คำว่า “โม่ง” คำนี้เป็นคำนามค่ะ    ถ้าเราเห็นคำนี้ปุ๊บ   เราจะนึกถึงไอ้โม่งปั๊บ  (หรือใครนึกถึงเป็นอื่นอีก )      ไอ้โม่งที่ว่านี้  เป็นลักษณะของบรุษเพศที่เอาผ้าดำคลุมหัว คลุมศรีษะจนมิดชิดลงมาถึงคอเพื่อไปประกอบพฤติกรรมที่ผิดปกติ  เหตุที่ต้องเอาผ้าดำคลุมหัวไว้  ก็เพื่อป้องกันไม่ให้ใครเห็นหน้าซึ่งอาจจะจำหน้าได้   หรือบางที  เราก็จะนึกถึงคนที่เดินเอาปี๊บคลุมหัว   เพราะอับอายอะไรบางอย่าง   นี่แหละค่ะพฤติกรรมเช่นนี้ เราเรียกว่า “ไอ้โม่ง”

ส่วนคำว่า “โหม่ง”   น่าจะเป็นคำกริยานะคะ   ในความรู้สึกของเรา   คำว่า “โหม่ง”   หมายถึงการเอาศรีษะไปโขกกำแพง  หรือลักษณะของที่คน หรือสัตว์ก้ตามตกลงมาจากที่สูงแล้วพิเรนเอาศรีษะลงมาก่อน   เราเรียกอาการแบบนี้ว่า “ โหม่งพสุธา”

แต่ไม่ว่า จะ “โม่ง” หรือ  “โหม่ง”  ต่างก็มีบริบทที่เกี่ยวข้องกับศรีษะทั้งสิ้น   ทำไมถึงเป็นเช่นนั้น   ? และก้ให้เกิดบังเอิญที่ไปคล้องจองกับเจ้าปลาหัวโม่งเจ้าปัญหาที่เรากำลังสับสนกับชื่ออยู่ ณ ขณะนี้

จากที่เข้าใจ  คำที่ถูกต้องน่าจะออกเสียงว่า “ปลาหัวโหม่ง”   (คนใต้ช่วยออกเสียงให้หน่อยค่ะ )  แต่คำว่า “โหม่ง”  ในที่นี้เป็นภาษาไต้ค่ะ   ที่แปลว่า “บวม”  หรือ “โต”   หรือลักษณะเป็นอะไรที่ใหญ่ๆ    เราจะเรียกว่า “โหม่ง” ค่ะ    ถ้ายังนึกภาพไม่ออก  ให้ลองนึกถึง เม็ดมะม่วงหิมพานต์สดนะคะ   ที่มีลูกเป็นสีเหลืองๆ   ส่วนที่เป็นแข็งๆที่ที่โผล่ออกมาข้างล่างนั้นเราเรียกว่า “โหม่ง หัว ครก “ 

อธิบายแบบนี้   คนใต้เกตทันทีค่ะ    แต่คนภาคอื่น (อย่างเช่น  คุณ  ศิษย์  หรือคุณ  ลำไย)  อาจจะนึกภาพไม่ออก  ด้วยเพราะไม่ทราบว่าได้เคยเห็นต้นหัวครกหรือยัง  (เราเองเป็นคนใต้แท้ๆ  ยังไม่แยกไม่ออกเลยค่ะ) 

ยังไงก็รอคนใต้แท้ๆ  ที่ไม่ใช่ใต้ถุนอย่างเราช่วยอธิบายคำว่า “โหม่ง”  ที่แปลว่า “โต”   ให้ทีเถิดค่ะ   เพราะเราเองก็สงสัยอยู่นานว่ามันแปลว่าอะไร   จนนึกถึงศัพท์ใต้คำนี้   จึงนึกขึ้นได้ว่า  มันน่าจะแปลว่า  “ปลาหัวโต”