ฝากยอด ทำอย่างไร?

   จากที่เขียนบล็อก ฝากยอด น้ำดอกไม้ไว้กับมะม่วงเบา มี สมช. บางท่าน Chat เข้าไปถาม วิธีและขั้นตอน การฝากยอด (ไม่เอ่ยนาม คงไม่ใช้สิทธิพาดพิงนะ) แล้วตกลงกันว่าเขามาเขียนในบล็อกดีกว่า

   ก่อนอื่นขอสารภาพว่า ข้าพเจ้าไม่นักวิชาการด้านใดๆ ทั้งสิ้น เพียงใคร่นำประสบการณ์ตรงที่มีอยู่เล็กน้อย มาเล่าสู่กันฟัง ในฐานะ สมช. บ้านสวนฯ เพื่อว่าจะได้เกิดประโยชน์กับ สมช. ที่ไม่มีประสบการณ์ด้านนี้ ตามสมควรแก่พื้นฐานของแต่ละท่าน ผิดพลาดประการใด ขอท่านผู้รู้ กรุณา ติ ติง ต่อ เติม ให้สมบูรณ์ด้วยเทอญ อนึ่งใคร่เรียนว่าบล็อกนี้ไม่มีภาพประกอบนะครับ

  อันว่า การฝากยอด หรือเหน็บเอว(ภาษาที่ใช้กันในกลุ่มเกษตรกรพื้นบ้าน พวกผม) หรือบางท่านอาจเคยได้ยินมาว่าการเสียบกิ่ง เอาเป็นว่าในบล็อกนี้ ตกลงว่าคื่อเรื่องเดียวกัน มีวิธีทำดังนี้

  สิ่งที่ต้ิองเตรียม

     - ต้นตอพันธุ์เดิม ที่เราไม่ปรารถนาจะเลี้ยงดูอีกแล้ว (แต่ย้งไม่ตายนะ ตอตายทำไม่ได้)

     - มีด หรือกรรไกรคมๆ ทั้งสองอย่าง หรือใช้มีดอย่างเดียวก็ได้ เพราะต้องใช้ในขั้นตอนการเสียบด้วย แต่ขอย้ำว่า "ต้องคม"

     - กิ่งพันธั์ใหม่ ที่ใจปราถนา อยากได้มาเป็นต้วแทน อันนี้ ต้องพิถี พิถัน กันหน่อย เพราะเดี๋ยวออกมาไม่ได้ดั่งใจ จะเกิดทุกข์ซะเปล่าๆ คือ ต้องเลือกยอดที่สมบูรณ์ ที่ไม่แก่ หรือ อ่อนจนเกินไป ปลายยอดพร้อมที่จะแตกยอดอ่อนมาให้เราชื่นใจ ภายในไม่เกินสองเดือน มีตา(ก้านใบ)เยอะหน่อย ซึ่งเขาคงแตกยอดใหม่ให้ซักยอดซีน่า เจอแล้วใช้อาวุธคมๆ ตัดให้ยาวไว้หน่อย แต่ไม่ต้องเอาทั้งกิ่งนะ เดี๋ยวบรรจุลงถุงไม่ได้ ได้แล้ว ใส่ถุงพพลาสติก หรือถุงก๊อกแก๊บ(ไม่ได้บอกไว้ว่าต้องเตรียม แต่ต้องเอาไปด้วย) ผุกปาก กันคายน้ำ

     - แถบพลาสติก สำหรับพัน (มีขายเป็นม้วน)

วิธีปรุง(ทำ)

     - เตรียมคลี่เทปพลาสติกไว้ให้ยาวพอควร ถ้าไม่มีลูกมือ อย่าคลี่ให้ยาวมากนัก มันจะพันกันเอง เวลาพันแผลจะลำบาก พลาสติกจะมีสองชั่น หากใชักับงานเล็กๆ ควรลอกออก จะได้ประหยัดวัสดุ

     - กำหนดตำแหน่งของต้นตอที่เราต้องการฝากยอด คือด้านที่ไม่โดนแสงแดงโดยตรงมากนัก ส่วนความสูงประมาณ แนวสะดือ หรือยอดอก (ของผู้ที่มีความสูงปกติ) กรีดเปลือกลงมาตามแนวลำต้น สองรอยขนานกัน ห่างกันพอที่จะสอดกิ่งพันธุ์ลงไปได้ประมาณ 1-1.5 ซม. (อย่าให้กว้างมาก) กดมีดให้ลึกถึงเนื้อไม้ กรีดลงมายาวประมาณ 3-4 นิ้ว ยาวกว่าเล็กน้อยก็ไม่เป็นไร แล้วกรีดด้านบนของรอยกรีดแนวตั้งให้เชื่อมติดกันแงะเปลือกเปิดรอยกรีดแงมไว้เล็กน้อย พักไว้

    - นำกิ่งพันธุ์ออกมาเตรียม โดยตัดใบทิ้งให้หมด และตัดส่วนโคนกิ่งออก เหลือส่วนยอดไว้ตามต้องการ ที่โคนกิ่งใช้มีดปาดให้เป็นรูปลิ่ม แต่ไม่เท่ากัน คือ ด้านที่แนบลำต้น ปาดพอถึงเนื้อไม้ เป็นแผลยาวหน่อย ด้านที่แนนกับเปลือกปาดประมาณ ครึ่งเซนต์ ก็พอ

     - เปิดเปลือกต้นตอ ที่แงะแง้มไว้ ลอกลงไปจนสุดรอยกรีด ต้องมั่นใจว่าเปลือกถูกลอกออกมาหมด เปิดเยื่อเจริญเต็มที่ นำยอดกิ่งพันธุ์สอดลงไประหว่างเปลือกกับลำต้น ดันลงไปเล็กน้อย กดเปลือกปิดกลับลงไปท้บยอดกิ่งพันธุ์ไว้ ตัดปลายเปลือกด้านบนทิ้งออกไปสักประมาณ 1 ซม.

     - พันเทปพลาสติก จากล่างขึ้นบน โดยเริ่มต้นพันให้ค่อนข้างแน่นหน่อย พอถึงบริเวณแผล ผ่อนแรงลงหน่อย กันตากิ่งช้ำ เลยแผลแล้วเพิ่มแรงดิงอีกครั้ง พันขึ้นไปให้เลยแผลไม่น้อยกว่า 3 นิ้ว แล้วผูกได้เลย

   เป็นกันเสร็จ เครื่องมือเก็บกันเอาเอง ผมกลับล่ะ

อ้อ....ลืมบอกไป ควร ... ทำในช่วงเย็นๆ

                    อย่า ... ทำ เมื่อฝนตก หรือต้นชื้น เดี๋ยวผิดหวังไม่รู้ด้วนนา

                                                 หว้ดดีครับ