ชาเขียว

ชาเขียว ที่คุ้นเคยแต่อาจไม่รู้จัก 

มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ยืนยันว่า มนุษย์เรารู้จักนำเอาใบไม้มาต้มกับน้ำแล้วนำมาดื่มตั้งแต่หลายพันปีก่อน  อย่างช่น การดื่ม "ชา" ซึ่งตั้งต้นมาจากแถวๆ   จีนและอินเดีย  ก่อนจะกลายเป็นวัฒนธรรมการดื่มชาอย่างเช่นทุกวันนี้ที่มนุษย์ดื่มชามากเป็นอันดับสองรองจาก "น้ำ"

ชาแบ่งออกได้เป็น 3 ประเภทใหญ่ๆ คือ ชาเขียว ชาดำ ชาอู่หลง ชาทั้ง 3 ชนิดเป็นพืชที่มีต้นกำเนิดมาจากใบไม้ในตระกูลเดียวกัน  โดยมีกรรมวิธีการผลิตที่แตกต่างกัน  คือ  ชาเขียวจะเป็นใบชาที่ไม่ผ่านการหมัก  ขณะที่ชาอู่หลงจะเป็นชากึ่งหมัก  ส่วนชาดำจะมีการหมักใบชาอย่างเต็มที่  และด้วยกรรมวิธีการผลิตที่ไม่ผ่านกระบวนการหมักนี่เองที่ทำให้ชาเขียวมีปริมาณของสารต้านอนุมูลอิสระหรือแอนติอ็อกซิแดนซ์ที่ชื่อโพลีฟีนอล(polyphenols) ในปริมาณสูงที่สุดเมื่อเทียบกับชาอีก 2 ประเภทที่เหลือ รวมถึงมีความเชื่อว่าโพลีฟีนอลนี่เองที่เป็นตัวป้องกันสารพันธุกรรมที่เรียกว่า ดีเอ็นเอ  รวมถึงป้องกันเซลล์จากอนุมูลอิสระหรือ free radicals ที่เกิดขึ้นจากขบวนการทำงานตามปกติของร่างกาย  จากการเผาผลาญอาหาร  จากการใช้พลังงานของเซลล์ในร่างกาย หรืออาจเกิดจากมลพิษทางสิ่งแวดล้อม เช่น รังสีอุลตราไวโอเลต ควันบุหรี่ ควันพิษ และรังสีรักษาต่างๆ ซึ่งนักวิทยาศาสตร์หลายกลุ่มมีความเชื่อว่า  เจ้าอนุมูลอิสระนี่เองที่มีส่วนในการทำให้ร่างกายเกิดความ "ชราภาพ"  รวมทั้งยังทำให้เกิดปัญหาสุขภาพหลายอย่างตามมา ไม่ว่าจะเป็นโรคมะเร็งหรือโรคหัวใจ และอาจจะเป็นด้วยเหตุนี้ที่ทำให้ในตำราสมุนไพรของจีนและอินเดีย มีการใช้ชาเขียวกระตุ้นการขับปัสสาวะและกระตุ้นหัวใจ นอกจากนี้ยังใช้แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ปรับอุณหภูมิ ปรับระดับน้ำตาล กระตุ้นระบบย่อยอาหาร  ชาเขียวอาจส่งผลดีต่อสุขภาพหลายประการดังนี้

ชาเขียวกับการลดคอเลสเตอรอล

     มีผลการศึกษาวิจัยทั้งในสัตว์ทดลองและในคนพบว่าชาเขียวสามารถลดระดับของไขมันคอเลสเตอรอลได้ด้วยการยับยั้งการดูดซึมไขมันจากลำไส้  ในขณะเดียวกันยังช่วยเพิ่มไขมันอิ่มตัวชนิดดีที่ชื่อ HDL (high density lipoprotein)  อีกด้วย และอาจจะเป็นเพราะเหตุนี้คนจีนจึงมักดื่มชาคู่กับอาหารที่มีความมันในแต่ละมื้อ

     มีการศึกษาติดตามดูคนที่ดื่มชาเป็นเวลานาน  และพบว่าการดื่มชาช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจได้  เพราะทำให้ระดับของคอเลสเตอรอลและไตรกลีเซอไรด์ลดลง  แต่หากดื่มชาสม่ำเสมอวันละ 3 แก้ว จะช่วยลดการเกิดหัวใจวายเฉียบพลัน หรือ heart attack ได้ร้อยละ 11 โดยทั้งชาเขียวหรือชาดำให้ผลเช่นเดียวกัน

     ชาเขียวกับมะเร็ง โพลีฟีนอลสามารถหยุดยั้งการเติบโตของเซลล์มะเร็งเต้านมได้จากการศึกษากับคนไข้มะเร็งเต้านมระยะต่างๆ จำนวน 472 รายพบว่า ผู้หญิงที่ดื่มชาเขียวส่วนใหญ่มีการกระจายของมะเร็งน้อยกว่า และยังพบว่าผู้หญิงที่ป่วยระยะแรก หากมีการดื่มชาตั้งแต่ 5 แก้วต่อวันตั้งแต่ก่อนป่วยเป็นมะเร็ง เมื่อรักษาจนกระทั่งโรคสงบแล้ว มีโอกาสที่โรคจะกลับมาเป็นใหม่น้อยกว่าคนที่ไม่ได้ดื่มชา (แต่คนไข้ที่เป็นโรคในระยะลุกลามจะไม่ได้รับผลนี้)  สำหรับผู้ชายเอง มะเร็งที่สำคัญและพบมากเป็นอันดับต้นๆ คือมะเร็งต่อมลูกหมาก ก็มีผลการศึกษาทางห้องปฏิบัติการพบว่า ชาเขียวสกัดสามารถหยุดยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งต่อมลูกหมากในหลอดทดลองได้ อย่างไรก็ตาม การดื่มชาเขียวและชาดำสกัดสามารถกระตุ้นยีนที่เป็นสาเหตุของโรคมะเร็งให้มีความไวต่อยาเคมีบำบัดลดลง (ซึ่งเป็นสิ่งไม่ดีสำหรับผู้ป่วย) ดังนั้นผู้ป่วยที่กำลังได้รับยาเคมีบำบัดจึงไม่ควรดื่มชา ไม่ว่าจะเป็นชาดำหรือชาเขียว

วันนี้รู้จักชาเขียวกับโรคที่เกี่ยวข้องเพียงเท่านี้ก่อนนะคะเพราะยังมีอีกหลายหัวข้อ นกขอเล่าต่อยอดในวันถัดไปแล้วกันนะคะ

อ้างอิงจากหนังสือ Health Today โดย รศ.นพ.วิเชียร มงคลศรีตระกูล อายุรแพทย์ด้านโลหิตวิทยา

ปีที่ 10 ฉบับที่  114 กันยายน 2553