รู้นะ...ว่าแม่เหนื่อย ตอนที่1

       คิดไว้นานแล้วว่าจะเอาเรื่องการดูแลมารดาหลังคลอดมาลง แต่ไม่ได้ทำสักที วันนี้แอบอู้งานมาค่ะ ลองไปดูกันว่าการดูแลมารดาหลังคลอดด้วยศาสตร์การแพทย์แผนไทยเขามีอะไรกันบ้าง

        การดูแลสุขภาพมารดาหลังคลอดโดยทั่วไปจะมีขั้นตอนดังนี้คือ

1.การอยู่ไฟ

2.การนวด

3.การประคบ

4.การอบสมุนไพร

5.การทับหม้อเกลือ

6.การอาบน้ำสมุนไพร

        การอยู่ไฟ คืออะไร การอยู่ไฟเป็นประเพณีไทยโบราณดั้งเดิม ซึ่งคุณแม่หลังคลอดควรได้รับการอยู่ไฟทุกคน การที่หญิงหลังคลอดนอนบนกระดานแผ่นเดียว มีไฟก่อไว้ข้างล่างพอร้อน เป็นระยะเวลา 7-14 วัน บางรายอาจจะอยู่เพียง 3 วัน หรือนานถึง 1 เดือน เพื่อฟื้นฟูสุขภาพร่างกายของคุณแม่หลังคลอดที่เสื่อมหรือสมรรถภาพร่างกายบกพร่องไปในช่วงที่ตั้งครรภ์ให้กลับคืนความแข็งแรงเหมือนเดิม เนื่องจากในช่วงตั้งครรภ์ ร่างกายของคุณแม่จะมีการเปลี่ยนแปลงของ ฮอร์โมนในร่างกายระบบไหลเวียนโลหิตทำงานมากขึ้น ความดันโลหิต ที่เพิ่มขึ้น ร่างกายต้องเผาผลาญอาหารมากขึ้น แต่ภายหลังคลอดบุตร ก็มีการเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่ต่อร่างกายคุณแม่ เช่น ขนาดมดลูกที่เริ่มหดตัวจากใหญ่ไปเล็กอย่างรวดเร็ว มีแผลฝีเย็บเกิดขึ้นในกรณีคลอดธรรมชาติ และแผลผ่าตัดบริเวณหน้าท้องในกรณีที่คลอดโดยการผ่าตัดการเปลี่ยนแปลงของน้ำ และเกลือแร่ ภายในร่างกาย เนื่องจากในขณะคลอดบุตรจะสูญเสียน้ำและเหงื่อ รวมทั้งมีสิ่งตกค้าง ภายในโพรงมดลูกที่จะต้องขับออกมาเป็น น้ำคาวปลา การสูบฉีดโลหิต เปลี่ยนแปลง การเสียเลือด ความดันโลหิตต่ำ โลหิตไหลเวียนมาสู่เส้นเลือด ที่ผิวหนังน้อยลงทำให้ตัวเย็น พลังงานที่เผาผลาญให้ความอบอุ่นลดลง ทำให้เกิดการหนาวสั่น หากไม่ได้รับการดูแลที่ดีภายหลังคลอดบุตร อาจจะทำให้เกิด ปัญหาเกี่ยวกับสุขภาพและความงามของคุณแม่ได้ เช่น อาการปวดเมื่อย ปวดหลัง มีอาการหนาวสั่นเมื่ออากาศเปลี่ยนแปลง ผิวพรรณไม่สดใส หน้าท้องหย่อนยาน เลือดลมไม่ดี

        การเตรียมอยู่ไฟ เช่น การนำไม้ไผ่มาล้อมบ้านเพื่อป้องกันผีกระสือ ใช้ใบหนาดหรือไพลเพื่อป้องกันผีร้าย ผีป่า และผีบ้านต่าง ๆ ในช่วงอยู่ไฟหญิงหลังคลอดจะอาบน้ำต้มสมุนไพร เพื่อชำระร่างกายให้สะอาดทาตัวด้วยขมิ้น เพื่อป้องกันผิวหนังอักเสบ เป็นการบำรุงผิวพรรณไปในตัว

        อุปกรณ์ของการอยู่ไฟ ได้แก่

1. แคร่สำหรับการนอน (กระดานไฟ) ซึ่งนิยมกระดานแผ่นเดียว โดยมีเหตุผลให้หญิงหลังคลอดนอนนิ่ง ๆ เพื่อให้แผลมีเย็บที่มีการฉีกขาดขณะคลอดหายสนิทดีเร็วขึ้น

2. ฟืนสำหรับเติมเชื้อเพลิง

3. แคร่สำหรับก่อไฟ

4. อ่างน้ำพร้อมกระบวยสำหรับตักน้ำพรมไม่ให้ไฟร้อนเกินไป

ประโยชน์ของการอยู่ไฟ

1.ให้หญิงหลังคลอดได้พักผ่อน และได้รับความอบอุ่น

2.ทำให้น้ำคาวปลาถูกขับออกมา ช่วยให้มดลูกเข้าอู่เร็วขึ้น

3.ความร้อนช่วยกระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก

4.ช่วยให้มารดามีสุขภาพแข็งแรง

5.ช่วยให้แผลฝีเย็บแห้งและหายเร็วขึ้น

ตอนนี้นำเสนอไปแค่นี้ก่อนนะคะแล้วคอยติดตามตอนต่อไปค่ะ