เมื่อดอกกุ่มบานที่ทุ่งหว้า จ.สตูล
ดอกกุ่มครับที่บ้านของผมเรียกว่าดอกกม
ดอกนี้บานสะพรั่งมาก ๆ
ดอกนี้ก็สวย
ต้นกุ่มท่ามกลางต้นไม้อื่น ๆ ครับ
กุ่มเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางจำแนกตามลักษณะที่เกิดเป็น ๒ ชนิด คือ กุ่มบกและกุ่มน้ำ
คนไทยสมัยก่อนปลูก
ต้นกุ่มไว้เป็นอาหารและเป็นยารักษาโรคต้นกุ่มนับเป็นไม้มงคลชนิดหนึ่งที่นิยมปลูกในทิศตะวันตกเชื่อว่า
จะทำให้ครอบครัวและเศรษฐานะเป็นกลุ่มเป็นก้อนดั่งชื่อของต้นไม้นอกจากนี้เปลือกกุ่มน้ำยังใช้ทำเยื่อ
กระดาษและเครื่องใช้เล็กๆ น้อยๆ ของชาวชนบท
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
กุ่มบกเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางสูง ๑๐-๒๐ เมตรมักขึ้นบริเวณป่าดอนลักษณะลำต้นก้ามปูแผ่พุ่มกว้าง
เปลือกต้รีขาวหม่นๆและหนาใบแตกออกเป็นใบย่อย ๓ ใบปลายใบมนๆคล้ายใบทองหลางดอกออกเป็นช่อ
สีขาวนวลในดอกมีเกสรตัวผู้สีม่วงยื่นออกมาเป็นฝอยเล็กๆ กลีบในแบนป้าน ๔ กลีบเริ่มบานจะเป็นสีเขียว
อ่อนเมื่อบานเต็มที่จะเป็นสีขาวนวลและค่อยๆ เปลี่ยนเป็นสีเหลืองยามออดดอกต้นกุ่มจะออกเต็มต้นสวย
งามและมีกลิ่นหอมอ่อนๆผลกลมขนาดเท่ากับลูกหมากเมื่อแก่กลายเป็นสีแดงนกชอบกินลูก
กุ่มน้ำเป็นไม้ยืนต้นและผลัดใบมักชอบขึ้นบริเวณริมตลิ่งของแม่น้ำลำคลองหรือลำธารในป่าธรรมชาติ
ชอบขึ้นใกล้น้ำจึงถูกเรียกขานว่ากุ่มน้ำกุ่มน้ำมักมีลำต้นคดงอและแตกกิ่งต่ำใบกว้าง ๐.๕-๒.๕ นิ้วยาว
ประมาณ ๒-๙ นิ้วก้านใบยาว ๑.๕-๕.๕ นิ้วใบสีเขียวและแตกออกเป็นใบย่อย ๓ ใบเช่นเดียวกับกุ่มบำแต่ใบ
แคบกว่าปลายใบเรียวแหลมใบกว้าง ๓.๓-๑๐ ซม.ก้านใบยาวออกเป็นช่อตามยอดใบหรือซอกใบดอกเริ่ม
ออกสีเขียวและค่อยๆ กลายเป็นสีขาวหรือขาวอมเหลืองก่อนออกดอกจะผลัดใบและผลิดอกพร้อมกับ
ผลิใบใหม่ดอกมีกลิ่นหอมอ่อนๆ ผลกลมรีหรือรูปไข่กลีบยายประมาณ ๕-๘ ซม.สีเทาอมขาวผิวแข็งภายใน
มีเมล็ดกลมๆ เล็กๆ จำนวนมาก
การปลูก
ต้นกุ่มเป็นไม้ที่ขึ้นทั่วไปมีมากในภาคกลางและภาคใต้แถบจังหวัดระนอง,ชุมพร,กระบี่และพังงาขึ้นในที่สูง
จากระดับน้ำทะเลไม่เกิน ๑๐๐ เมตร พบทั่วไปตามริมแม่น้ำลำห้วยในป่าลำคลองโดยเฉพาะกุ่มบกต้นกุ่มขยาย
พันธุ์ได้หลายวิธีคือ (๑) วิธีเพาะเมล็ดโดยการเพาะเมล็ดและนำต้นอ่อนไปปลูก (๒) วิธีปักชำโดยการตัดกิ่ง
เพสลาดมาปักชำเมื่อรากสมบรูณ์แล้วจึงนำไปปลูก (๓) การตอนกิ่ง
ประโยชน์ทางยา
กุ่มเป็นไม้ที่มีประโยชน์ทางยาโดยใช้หลายส่วนของกุ่มบกและกุ่มน้ำ
กุ่มบกใบ"ใบสดตำละเอียดทารักษากลากเกลื้อนโรคผิวหนังแก้พยาธิใบกุ่มบกแก้ลม"เปลือก"เปลือกต้ม
รับประทานแก้ลมแก้ปวดท้อง"ราก"รากแช่น้ำเป็นยาธาตุ"ดอก"ใช้เป็นยาเจริญอาหารแก้เจ็บคอแก้ไข้
กุ่มน้ำใบ"ใบมีรสขมกลิ่นหอมสรรพคุณขับเหงื่อแก้ไข้ร้อนเจริอาหาร"เปลือก"เปลื่อกต้มรับประทาน
แก้อาการสะอึกขับลมเป็นยาตัดลมขับลมในลำไส้และเป็นยาระงับพิษทางผิวหนังขับน้ำดีขับนิ่วแก้อาเจียน"
แก่น"แก่นต้มรับประทานรักษาโรคนิ่ว"ราก"รากโขลกใส่แผลสามารถขับหนองได้
ประโยชน์ทางอาหาร
ส่วนที่เป็นผัก/ฤดูกาลยอดอ่อนใบอ่อนและช่อดอกอ่อนออกในช่วงฤดูฝนการปรุงอาหารคนไทยรับประทาน
ใบอ่อนและดอกอ่อนของกุ่มบกและกุ่มน้ำพบว่าชาวบ้านทุกภาคของไทยรับประทานผักกุ่มโดยวิธีเดียวกัน
คือการนำใบอ่อนและดอกอ่อนมาดองก่อนแล้วจังนำไปรับประทานหรือนำไปปรุงเป็นอ่อมผักกุ่มทำคล้าย
กับแกงขี้เหล็กโดยการนำออกมาต้มคั้นน้ำทิ้งสัก ๑-๒ ครั้งเพื่อลดรสขมและปรุงรสด้วยข่าอ่อนตะไคร้น้ำ
ปลาร้าน้ำปลาเกลือข้าสารเล็กน้อยใบแมงลักผักชีฝรั่งชาวบ้านเล่าว่าถ้าใส่น้ำคั้นใบย่านางลงไปด้วยจะทำ
ให้ผักกุ่มจืดเร็วชาวอีสานนำผักถุ่มน้ำไปดองหรือหมักกับน้ำเกลือและน้ำซาวข้าวนาน ๒-๓ วันรับประทาน
เป็นผักจิ้มน้ำพริกหรือป่นปลาน้ำพริกหรืออาจปรุงเป็นอาหารโดยนำไปผัดหรือแกงก็ได้สำหรับชาวใต้นำ
ผักกุ่มดองไปรับประทานกับขนมจีนน้ำยาและชาวเหนือ (เชียงใหม่) นำยอดผักกุ่มมาเผาและแกล้มกัลลาบ
ปลาในช่วงหน้าหนาวเรามักพบผักกุ่มดองวางขายในตลาดสด
รสและประโยชน์ต่อสุขภาพ
ผักุ่มดองรสเปรี้ยวใบผักกุ่มรสขมสรรพคุณแก้ไข้เจริญอาหารใบผักกุ่มดอง ๑๐๐ กรัมให้พลังงาน ๘๘
กิโลแคลอรี่ประกอบด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายคือเส้นใย ๔.๙ กรัมแคลเซียม ๑๒๔ มิลลิกรัม
ฟอสฟอรัส ๒๐ มิลลิกรัมเหล็ก ๕.๓ มิลลิกรัมวิตามินเอ 6083IU วิตามินบีหนึ่ง ๐.๐๘ มิลลิกรัมวิตามินบีสอง
๐.๒๕ มิลลิกรัมไนอาซิน ๑.๕ มิลลิกรัมและวิตามินซี ๕ มิลลิกรัม
ความรู้จาก
http://www.fortunecity.com/campus/springbank/677/std1/P5.html
ขอบคุณบ้านสวนพอเพียงครับ
- บล็อกของ pramote tungprue
- อ่าน 9576 ครั้ง
ความเห็น
แม่น้องน้ำหนึ่ง
20 ธันวาคม, 2011 - 18:53
Permalink
Re: เมื่อดอกกุ่มบานที่ทุ่งหว้า จ.สตูล
ผักกุ่มดองกินกับขนมจีนอร่อย มนชอบกินมาก ตอนนี้กำลังเสาะแสวงหาพันธ์มาปลูกเหมือนกันค่ะ
แรงกาย+แรงใจ ลงมือทำในวันนี้ เพื่อชีวิตที่พอเพียง
ป้าเล็ก..อุบล
20 ธันวาคม, 2011 - 18:58
Permalink
Re: เมื่อดอกกุ่มบานที่ทุ่งหว้า จ.สตูล
สวยดี ไม่เคยกิน
084-167-4671
anongrat2508@hotmail.com
rsothorn
20 ธันวาคม, 2011 - 19:03
Permalink
Re: เมื่อดอกกุ่มบานที่ทุ่งหว้า จ.สตูล
เคยได้ยินผักกุ่มดอง แต่ไม่แน่ใจว่าเคยกินมั๊ย
ดอกสวยครับ
pramote tungprue
20 ธันวาคม, 2011 - 19:09
Permalink
Re: เมื่อดอกกุ่มบานที่ทุ่งหว้า จ.สตูล
ทานได้ครับที่บ้านนำมาดองครับ
:sweating: :sweating: :sweating:
เดินตามความฝันของตัวเอง
หนุ่มชาวสวน
20 ธันวาคม, 2011 - 19:17
Permalink
Re: เมื่อดอกกุ่มบานที่ทุ่งหว้า จ.สตูล
ส่วนมากจะเอามาดองครับ อร่อยดีครับเปรี้ยวๆ
Luckylak
20 ธันวาคม, 2011 - 20:47
Permalink
Re: เมื่อดอกกุ่มบานที่ทุ่งหว้า จ.สตูล
สวยดีค่ะ เอามาดองอร่อยมากค่ะ :good-job:
ป้าลัด
20 ธันวาคม, 2011 - 20:54
Permalink
Re: เมื่อดอกกุ่มบานที่ทุ่งหว้า จ.สตูล
สวยแปลกตาดีนะคะ :bye:
เกิดกับหมอตำแย
21 ธันวาคม, 2011 - 00:34
Permalink
Re: เมื่อดอกกุ่มบานที่ทุ่งหว้า จ.สตูล
สวยค่ะ แต่ไม่เคยกิน :confused:
sudjai_waitong@hotmail.com
0805401058
RUT2518
21 ธันวาคม, 2011 - 05:09
Permalink
Re: เมื่อดอกกุ่มบานที่ทุ่งหว้า จ.สตูล
บ้านผมเอามาทำส้มผัก เรียกว่าส้มผักกุ่มครับ อร่อยดีครับ
สมศักดิ์ชาประเสริฐ
21 ธันวาคม, 2011 - 05:26
Permalink
Re: เมื่อดอกกุ่มบานที่ทุ่งหว้า จ.สตูล
ดองผักกุ่มกินกับน้ำพริก
หน้า