ฟักข้าว ,ฟักข้าวเวียดนาม (ตามรอยงานวิจัยของ มข.)

เขียนโดย NOY2011 เมื่อ 28 พฤศจิกายน, 2014 - 15:12

หมวดหมู่ของบล็อก:

Keywords:

ผลการศึกษาและวิจัยของ มข การเปรียบเทียบผลผลิตฟักข้าวสายพันธุ์ต่างๆ

(คัดมาบางส่วนจากวารสาร แก่นเกษตร 42 ฉบับพิเศษ 1, 2557)

มหาวิทยาลัยขอนแก่น(มข.) ได้ทดลองปลูกฟักข้าวทั้งหมด 19 พันธุ์ ในระหว่างฤดูฝน เดือนกรกฎาคม 2554 เริ่มเก็บข้อมูลหลังจากอายุต้นโดยเฉลี่ย 1 ปี ในช่วงระหว่างเดือนเมษายน 2555 ถึงเดือนพฤษภาคม 2556 ได้ทดสอบพันธุ์,คัดเลือกพันธุ์,เพื่อนำไปพัฒนาปรับปรุงพันธุ์หาลูกผสม ที่มีปริมาณสานไลโคพีนและเบต้าแคโรทีน รวมทั้งมีผลผลิตเพิ่มขึ้น ฯลฯ
จากการเปรียบเทียบ พบว่าน้ำหนักเยื่อหุ้มเมล็ดต่อผล เปอร์เซ็นต์เยื่อหุ้มเมล็ด จำนวนผลต่อต้นต่อปี และน้ำหนักผลต่อต้นต่อปี มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ ส่วนน้ำหนักผลสดต่อผล และน้ำหนักเยื่อหุ้มเมล็ดต่อปี มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยพบว่า

ฟักข้าวพันธุ์ KKU ac.10-098-4 (จากประเทศเวียดนาม), KKU ac.09-033(จาก จ.กาญจนบุรี) และ KKU ac.11-158 (จาก จ.นครปฐม) ทั้ง 3 สายพันธุ์นี้มีน้ำหนักผลสดต่อผล น้ำหนักเยื่อหุ้มเมล็ดต่อผล และเปอร์เซ็นต์เยื่อหุ้มเมล็ดสูง

ฟักข้าวพันธุ์ KKU ac.10-098-8 เป็นพันธุ์จากประเทศเวียดนาม มีจำนวนผลต่อต้นต่อปี น้ำหนักผลสดต่อต้นต่อปี และน้ำหนักเยื่อหุ้มเมล็ดต่อปีสูง (69.00 ผล/ต้น/ปี, 44,660 กรัม/ต้น/ปี และ 7,522.60 กรัม/ต้น/ปี ตามลำดับ)

สรุป (COPY มาทั้งหมด)

จากการเปรียบเทียบผลผลิตของฟักข้าว จำนวน 19 พันธุ์ และการศึกษาผลผลิต และลักษณะทางการเกษตรในฟักข้าวพันธุ์ต่างๆ มีน้ำหนักเยื่อหุ้มเมล็ดต่อผล เปอร์เซ็นต์เยื่อหุ้มเมล็ด จำนวนผลต่อต้นต่อปี และน้ำหนักผลสดต่อต้นต่อปี แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญยิ่งทางสถิติ โดยที่ พันธุ์ KKU ac.10-098-4, KKU ac.09-033(จาก จ.กาญจนบุรี) และ KKU ac.11-158 (จาก จ.นครปฐม) ให้น้ำหนักผลสดต่อผล น้ำหนักเยื่อหุ้มเมล็ดต่อผล และเปอร์เซ็นต์เยื่อหุ้มเมล็ดสูง ส่วนพันธุ์ KKU ac.10-098-8 ให้จำนวนผลต่อต้นต่อปี น้ำหนักผลสดต่อต้นต่อปี และน้ำหนักเยื่อหุ้มเมล็ดต่อปีสูง

งานวิจัยของ มข. (ต้นฉบับ)

http://ag2.kku.ac.th/kaj/PDF.cfm?filename=P611.pdf&id=1360&keeptrack=0

- งานวิจัยของ มข. เพื่อคัดเลือกพันธุ์ฟักข้าวพันธุ์เด่นๆ มาเป็นพ่อ-แม่พันธุ์ จะเห็นว่ามีพันธุ์เวียดนามถึง 2 สายพันธุ์ที่เลือกมา, พันธุ์เวียดนามมีจุดเด่นคือมีผลขนาดใหญ่,เยื่อหุ้มเมล็ดหนา (ส่วนถ้านำมาทำน้ำฟักข้าว ความชื้นของเยื้อหุ้มเมล็ดน้อย อาจะเป็นข้อด้อย เพราะต้องใช้คนแกะเยื่อหุ้มเมล็ด แล้วต้องนำมาปั่น ซึ่งฟักข้าวไทยสามารถใช้เครื่องแยกเมล็ดได้เลบ ดังนั้นจึงสะดวกและใช้เวลาน้อยในการแยกเยื่อหุ้มเมล็ด)

ตัวเลขหลายตัวในบทวิจัยของ มข.เช่น น้ำหนักผลสดต่อผล น้ำหนักเยื่อหุ้มเมล็ดต่อผล และเปอร์เซ็นต์เยื่อหุ้มเมล็ดสูง ฯลฯ เป็นการเก็บข้อมูล 1 ปีแล้วหาค่าเฉลี่ย บางสวนฟักข้าวว่ามีเยื่อหุ้มเมล็ด 275 กรัม/ผล

,- ปลูกฟักข้าวมา 3-4 ปี เมื่อได้อ่านงานวิจัยของ มข. จึงนึกสนุกลองหาพันธุ์เด่นๆ มาลองหาลูกผสมบ้าง ตอนนี้มีพันธุ์ไทยผลใหญ่,เยื่อหนา 2 สายพันธุ์,ส่วนสายพันธุ์เวียดนามหามาได้ 4 สายพันธุ์( รูปที่1 -4 ) ปลายปี 2558 คงได้ผลลูกผสมบ้าง และคงต้องใช้เวลาคัดเลือกพัยธุ์จากเมล็ดอีก 1-2 ปี

สายพันธุ์ฟักข้าวไทย หลักๆ แบ่งออกเป็น 2 สายพันธุ์ คือพันธุ์ผลรี กับพันธุ์ผลกลม(พบมากในภาคใต้) พันธุ์ผลรี ก็ยังมีแตกต่างปลีกย่อยหลากหลายไปอีกมาก อาจจะไม่เห็นความต่างเด่นชัดนัก ( มข.นำมาวิจัย เกือบ 20 สายพันธุ์ )

ขนาด,น้ำหนักของผล พันธุ์ผลรียาวประมาณ 6-20 ซม. ,ส่วนพันธุ์ผลกลมยาวประมาณ 4-10 ซม. ด้านน้ำหนักเฉลี่ยประมาณ 0.3-2.0 กก./ผล

เยื่อหุ้มเมล็ดฟักข้าว การแบ่งย่อยๆ ออกได้หลายสายพันธุ์นั้น ส่วนหนึ่งดูได้จากปริมาณเยื่อหุ้มเมล็ดต่อผล บ้างมีมาก(หนา)บ้างมีน้อย(เยื่อบาง) ต่างๆกันไป เช่น บางพันธุ์มีเยิ้อหุ้มเมล็ดมากถึง 144.62 กรัม/ผล , ในขณะที่บางพันธุ์มีเยิ้อหุ้มเมล็ดแค่ 41 กรัม/ผล

เมล็ดฟักข้าว 1 ผลจะมีจำนวน 10- 56 เมล็ด (ฟักข้าวไทยผลใหญ่ผลนี้ 56 เมล็ด) ,เมื่อแยกเมล็ดใหม่ๆควรทำความสะอาด ถ้าเมล็ดที่ลอยน้ำ แสดงว่าเป็นเมล็ดไม่สบูรณ์นัก ควรนำลงเพาะเลย อัตราการงอกประมาณ 30-40 % ถ้ายิ่งเก็บไว้นานอัตรางอกจะต่ำ ถ้าเก็บไว้นานเกิน 1 เดือนเมล็ดจะฟ่อ เพาะไม่งอก

การปลูกฟักข้าว ถ้าปลูกด้วยเมล็ดผล ผลผลิตที่ได้โอกาสแตกต่างจากต้นแม่พันธุ์มีเกิดขึ้นได้ เช่นความหนาของเยื้อหุ้มเมล็ด,ขนาดของผล ฯลฯ แต่ถ้าขยายพันธุ์แบบตอนกิ่ง(เถา)(งานวิจัยของ มข.ใช้วิธีนี้) หรือเสียบยอด หรือทาบเถา จะเหมือนต้นแม่พันธุ์

สรุป ขนาดผล,น้ำหนักผลและปริมาณเยื่อหุ้มเมล็ดของฟักข้าว จะมีมากหรือน้อย นอกจากจะขึ้นอยู่กับสายพันธุ์แล้ว ยังขึ้นกับการดูแลและการให้ปุ๋ย ให้น้ำด้วย

การ(ทดลอง)ปรับปรุงพันธุ์ฟักข้าว

https://www.facebook.com/groups/720581711369706/