เคยหมัก หมักเคย

สัปดาห์ก่อน มีธุระไปเกาะลันตา จ.กระบี่ เจอชาวบ้านกำลังตาก ตัวเคย หรือลูกกุ้ง ที่เขาเอามาทำกะปิ ก็เลยขอซื้อตัวเคยที่ยังสดๆ มา 1 กก.

เนื่องจากเที่ยวหาอยู่นาน พอเจอเข้าก็รีบขอซื้อเลย เขาถามว่าจะเอาไปทำกุ้งเปรี้ยวหรือ ก็เออ ออ ไปตามเรื่อง เพราะหากจะอธิบายว่าเอาไปทำอะไร เขาอาจจะไม่ขายให้ก็ได้

เพราะผมจะเอาไปทำปุ๋ย

ปกติการทำน้ำหมักชีวภาพ เราทำได้จากพืช จากสัตว์ ได้หลายชนิด ก็ทำให้พืชเจริญเติบโต ให้ผลผลิตได้ดี (ใครไม่เชื่อลองเอาไปใช้ดู) ไม่ว่าจะปลูกบนบก ปลูกในน้ำ หรือในอากาศ(ก็กล้วยไม้ไง)

แต่ทำไมผมจึงอยากได้ตัวเคย หรือลูกกุ้ง มาทำปุ๋ย ทำไมไม่ไปใช้ปลาเป็ด หรือสัตว์ชนิดอื่นๆ

เคยทราบมาว่า นักขยายพันธุ์พืชบางท่านพบว่า กะปิ ที่ใช้ทำน้ำพริก หรือแกงกินกันนั้น ถ้าเอามาละลายน้ำ แล้วเอาไปทาที่กิ่งตอน กิ่งตอนจะงอกรากได้เร็วพอๆกับการใช้ฮอร์โมนเร่งราก ผมเก็บความสงสัยนี้ไว้นาน เพราะไม่สามารถหาคำตอบได้ว่า กะปิ เกี่ยวข้องกับ NAA อย่างไร กะปิมีกลไกอะไรที่ไปกระตุ้นให้กิ่งตอนออกรากได้พอๆกับ สารเคมี NAA ที่เขาใช้กันในวงการขยายพันธุ์พืชมานาน

ต่อมา มีการศึกษาเกี่ยวกับการสกัดสารจากเปลือกกุ้ง เปลือกปู แล้วนำสารนี้ไปใช้เป็นเครื่องสำอาง และมีผู้นำมาใช้กับการเกษตร ก็พบว่า ทำให้พืชเจริญเติบโตได้ดี สารตัวนี้คือ Chitin และ Chitosan ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญในเปลือกของสัตว์ตระกูล กุ้ง ปู และแมลงเปลือกแข็ง (เราเคยเข้าใจผิดว่ากินเปลือกกุ้งแล้วจะได้รับแคลเซี่ยม ที่บอกว่าเข้าใจผิดก็เพราะว่า ในเปลือกกุ้งมี Chitin มากกว่าแคลเซี่ยม)

สมัยเด็กๆ ผมเคย เชเคย คำว่า เชเคย คือ การตำเคยด้วยครกไม้ที่ทำจากท่อนซุง เชเคย คือ การตำลูกกุ้งที่หมักเกลือและน้ำตาลจนได้ที่ ตากไว้พอหมาดๆ สะเด็ดน้ำดีแล้ว ก็เอามาตำ ให้กลายเป็น กะปิ สากที่ใช้ก็จะเป็นไม้กลมขนาดใหญ่เล็กกว่าแผ่น CD เล็กน้อย ซึ่งจะหนักมาก พอตำลงไปจะยกสากไม่ขึ้น เพราะสากมีน้ำหนักมาก และมีแรงดึงของกะปิ ดังนั้น จะต้องบิดสาก เพื่อยกสากขึ้นมาตำใหม่ได้

บันทึกนี้ ผมอยากจะบอกว่า ผมพบความเชื่อมโยงระหว่าง กะปิ กับ การงอกรากของกิ่งตอน

ผมเรียนรู้มาทางวิทยาศาสตร์การเกษตร ที่นิยมชมชอบการใช้สารเคมี จนคิดว่าไม่น่าจะมีอะไรมาทดแทนสารเคมีได้ แต่พอผมเชื่อมโยง กะปิ กับ NAA ได้ ผมก็เริ่มรู้ว่า.......