อยากให้ลองอ่าน

ฟังๆ ดูก็น่ารื่มรมย์และอยู่อย่างสุขสบาย แล้วจำเป็นไหมว่าวันนี้เราต้องผลักดันลูกหลานของตัวเองออกไปจากท้องไร่ท้องนาเพื่อแข่งขันกับคนอื่น?

มันมีอย่างนี้ บางคนที่เขาคิดก่อนเขาบรรลุเลย บางครอบครัวเขาส่งลูกเรียนใกล้บ้าน ไม่ต้องเรียนจบสูงๆ เพื่อหาเงินมาซื้อมะเขือกิน ซื้อปลากิน ไปเป็นลูกจ้างเขาเพื่อหาเงินมาซื้อของกิน แต่คนที่เขาคิดได้ก่อนเขาไม่เรียนเพื่อให้ลำบาก เขาเรียนเพื่อเอาความรู้มาส่งเสริมอาชีพพ่อแม่ ไม่ใช่ว่าส่งลูกตัวเองไปแข่งไปแก่งแย่งกัน อย่างคนในกรุงเทพฯ จริงๆ ไม่ใช่คนเห็นแก่ตัวนะ แต่สภาพแวดล้อมมันทำให้แก่งแย่งกัน แค่ขึ้นรถเมล์เราก็ยังแย่งกันเลย 

แต่ถ้าเราอยู่บ้านนอกมันคือสวรรค์บนดิน เราเรียนที่ไหนก็ได้ความรู้เนี่ย เดี๋ยวนี้โลกโซเชียลเราเรียนทะลุได้เลย ผลลัพธ์เท่ากัน มันไม่ต้องไปตามไล่แก้สมการเพื่อที่จะได้คำตอบ เก่งอย่างใดอย่างหนึ่งไปเลย ฝรั่งบางคนมันโง่จะตาย อ่านหนังสือไม่ได้ อย่างไมเคิลโอเว่นนี่ต้องจ้างครูมาสอนที่สโมสร เพราะวันๆ มันเตะบอลอย่างเดียว ไทเกอร์วู้ดส์พ่อก็สอนมาตั้งแต่เด็กเลยว่ามึงต้องเป็นที่หนึ่งของโลก ฝรั่งสอนอย่างนี้ ไม่ต้องไปเรียนอะไรจับฉ่าย เก่งไม่รู้กี่ด้านแต่เอาตัวไม่รอดสักอย่าง 

คุณรู้สึกไหมว่าลึกๆ แล้วสังคมบ้านเราก็ถูกปลูกฝังมาให้รังเกียจวิถีชีวิตเกษตรกร ?

มันยังมีคนดูถูกการเป็นลูกชาวนาลูกชาวไร่ แต่บางคนกลับศรัทธาในคำนี้เพราะถือว่าเท่มาก อย่างเด็กในห้องเรียนที่เขาถามว่าพ่อแม่ทำอะไร เป็นครูครับ เป็นตำรวจครับ แต่พอบอกว่าลูกชาวนาก็โดนล้อไปเลี้ยงควาย ซึ่งตอนนี้มันกลับกันแล้ว ยุคนี้การเกษตรเลิศเลอมาก ดูมะนาวบางช่วงลูกละ 15 บาท ขนาดผมมีไม่กี่ต้นยังได้มาเป็นพัน 

แต่มันก็ไม่ใช่ทุกคนที่จะทำอย่างคุณได้ เพราะหลายเงื่อนไขปัจจัยในชีวิตยังต้องพึ่งพาอาศัยระบบเงินเดือน 

เอาอย่างนี้ ถ้าคุณมีจุดยืนเรื่องอยากทำเกษตรคุณเก็บตังค์เลยเพื่อจะไปลงพืชไว้ ยิ่งมีที่ดินยิ่งดี แต่ไม่มีที่ก็เช่าเขาทำไม่กี่บาทหรอก แปลงนาบางที่ผมก็เช่าเขาทำนะ ได้กำไรมานี่ ให้ค่าเช่าแล้วต้องแถมเงินให้เขาอีกนะ เพราะเรากำไรเป็นแสนๆ คือที่ดินบางที่เขาปล่อยให้เช่าถูกๆ เพราะลูกหลานไม่กลับมาทำ ลูกๆ ไปทำโรงงานหนักแทบตายแต่ไม่พอกิน เรื่องแบบนี้จะโทษพ่อแม่ไม่ได้ ตัวลูกเองไม่คิดจะทำด้วย พวกนี้ไม่คิดว่าตัวเองจะรวยไง ยังอยู่ไกลความรวย 

ความรวยหมายความว่าเราอยู่เป็น กินเป็น เราพอเพียง เราเพียงพอ มีแบ่งปัน นี่เขาเรียกรวย ไม่เกี่ยวกับยอดเงินนะ อย่างเมื่อก่อนผมมียอดเงินเยอะมาก แต่ผมใช้ไม่เป็น มันไม่ใช่คนรวย แต่ตอนนี้มีเงินมากกว่าสมัยก่อน แต่มีคุณค่าเยอะกว่า มีประโยชน์เยอะกว่า มันเป็นเศรษฐีมากกว่าเชษฐ์คนก่อน เราพอเพียงแล้วไง แล้วเพียงพอเมื่อไหร่เราก็รวยเมื่อนั้นแหละ ไม่ใช่ว่าต้องไปขับเบนซ์ ปัดโธ่! ไปซื้อพรุ่งนี้เราก็ซื้อได้ แต่มันจำเป็นเหรอ เอาเบนซ์มาปลูกสะระแหน่ที่บ้านเหรอ บรรทุกมะพร้าวไปขายก็ไม่ได้ ไปซื้อปุ๋ยขี้วัวขี้ไก่ใส่มาก็ไม่ได้ เราใช้อะไรให้มันเป็นประโยชน์สูงสุดสิ

แล้วทำไมบางคนมองคำว่า ‘พอเพียง’ ใช้กับชีวิตเขาไม่ได้ ?

เขาใช้ไม่เป็นไงครับ คือพอเพียงนี่พอเราทำปุ๊บมันจะเพียงพอทันที แล้วเราก็ค่อยๆ ทำตามกำลัง เท่าที่เราทำได้ มันจะมีอะไรดีๆ เข้ามา พอมันเหลือเราก็เอาไปต่อยอด เก็บไว้ส่วนหนึ่ง ต่อยอดส่วนหนึ่ง แต่มันต้องใช้ระยะเวลานิดหนึ่ง พอมันได้มันจะมั่นคงมาก พอมันมั่นคงแล้วมันก็จะเหลือเงินสะสมเยอะมาก แต่ถ้าคนใช้ไม่เป็นมันจะไม่รู้เรื่อง ทำเมื่อไหร่จะรวย อย่างปลูกต้นไม้ยืนต้นไว้เราก็ไปทำพืชสวนครัวด้วยสิ รอต้นไม้ชนิดเดียวโตก็ตายพอดี สมมุติบางคนมีที่ 5 ไร่ปลูกข้าวทั้งหมด 5 ไร่ ตายสิกว่าจะได้กิน มันต้องแบ่งโซน มีบ่อส่วนหนึ่ง มีขนำหรือมีบ้านเล็กๆ แล้วก็ปลูกพืชสวนไม้ดอกไม้ผล ถ้าเอาข้าวอย่างเดียวน้ำท่วมขึ้นมาก็ตายแล้ว มันต้องวางแผนเยอะ ไม่ต้องไปรีบร้อน ทำยังไงให้มีกินก่อนอย่าให้อด เลี้ยงเป็ดเลี้ยงไก่ ปลูกเห็ดอะไรไป

วันนี้คำว่าจนของคุณคืออะไร?

ความจนนี่คือกิเลส อย่างตอนนั้นผมเห็นอะไรก็อยากได้ ต้องการไปหมด นั่นคือความจนที่สุด ไม่รู้จักคำว่าพอแปลว่าอะไร อยากได้ไปหมด สุดท้ายจบด้วยคำว่าทุกข์ วิธีหาสุขให้เจอก็คือตัดกิเลสออกไป แต่อย่าไปเป็นแบบพระอรหันต์ เอาง่ายๆ เอาธรรมะเข้ามาเสริมแล้วตัดอะไรออกไปบ้าง อย่างเราก็ใช่ว่าจะเป็นคนดี บางครั้งก็มีดื่มบ้างอะไรบ้าง คนดื่มไม่ใช่คนที่เลวนะ เราอยู่กับเพื่อน อยู่กับป่ากับธรรมชาติ ศีลเรื่องสุราเราก็เว้นไว้สักหน่อยเพื่อให้ชีวิตมันสดชื่นบ้าง บางทีจัดมินิคอนเสิร์ตก็เอาคนทางโลกมาดื่มให้เป็นบุญ ซื้อเบียร์กินกันเราก็เอากำไรไปทำบุญ เรียกว่ากินเพื่อบุญ (หัวเราะ) อย่าไปสุดโต่ง อย่าไปยึดมั่นอะไรมาก แล้วอย่าไปคิดว่าจะปลีกวิเวกแบบนี้แล้วมีความสุข มันมีความสุขได้ทุกที่

เรื่อง : วรชัย รัตนดวงตา 
ภาพ : พาณุวัฒน์ เงินพจน์

ติดตามอ่านเต็มๆ ได้ที่...

เครดิต... http://m.manager.co.th/marsmag/detail/9590000066922

ขอบคุณแหล่งที่มามากครับผม...