จัดให้ ... เมื่อเขา ... ขอมา
ท่านที่ รุ่นราวคราวกัน หรือ ไม่ห่างจากข้าพเจ้ามากนัก คงจะย้อนอดีตภาพของทารกวัยกระเตาะ กระแตะ ที่เกาะคอนแขน ซึ่งยื่นปลายข้างหนึ่งออกมาจากกระบอกไม้ไผ่ แล้วเตาะแตะ วนไปรอบ ๆ ...
ครับ ! ... ข้าพเจ้ากำลังพูดถึง อุปกรณ์ช่วยฝึกเดิน ของทารก เมื่อสมัย 50 – 60 ปีที่ล่วงแล้ว
เจ้าอุปกรณ์ที่ว่านี้ ภาษาพื้นถิ่น แถบบ้านข้าพเจ้า เรียกว่า “บอกเวียน” แปลเป็นภาษาไทยกลางว่า “กระแตเวียน”คนสมัยปัจจุบัน ไม่ว่า จะเป็นคนเมือง หรือชนบท ... “น้อยนัก” ที่ จะเคยได้ยิน ... ดังนั้น จึงป่วยการที่จะพูดถึงการเคยเห็น
ปัจจุบัน หากมีใครเอ่ยถึงอุปกรณ์ช่วยฝึกเดิน ของทารก ... รถล้อเลื่อนคัน เล็ก ๆ มีช่องนั่งลักษณะเป็นถุง เจาะชองให้สอดขาทารก ออกไป ตะกายพื้น ... คือ ... มโนภาพ ที่ผุดขึ้นในห้วงความจำ ของผู้ได้ยิน แทน ภาพกระแตเวียน
เจ้ารถที่ว่านี้ ราคาค่างวด ไม่แพงนัก สวย ไม่ตกยุค จึงไม่อายที่จะอวดใคร ๆ ที่สำคัญ ... ไม่ต้องนั่งทำให้เมื่อย และเสียเวลา ... ซึ่งต่างขั้วกับ กระแตเวียน อยู่อักโข
ถึงตอนนี้ คงมีคำถามจากผู้อ่านบางท่าน แล้วซินะ ว่า ...
‘แล้วเอามาเขียนทำไม ?’
อืมมม... นั่นนะซี ... ข้าพเจ้าก็ “งง” ! ....
แต่ ไหน ๆ เล่าแล้ว ก็ขอเล่าให้จบดีกว่า ... ไม่งั้นเดี๋ยวจะปวดหัวซีกเดียว ฮึ ๆ ๆ ...
เรื่อง ของเรื่อง คือ ...
ข้าพเจ้า ลง สุราษฎร์ ฯ ครั้งที่ผ่านมานี้ ด้วย ภารกิจหลัก ที่เล่าไว้ใน “เจ้านี่ รอดมาได้ เพราะ เจ้านั่น” (คลิ๊กดูได้ตรงนี้)
วันหนึ่ง ... ขณะข้าพเจ้าเทคานใกล้เสร็จ ... บุตรสาวของเพื่อน ซึ่งตั้งบ้านถัดหลังสวนข้าพเจ้าไป อุ้มบุตรวัยหัดเตาะแตะ เข้ามาหา
“ยุง ๆ ... ทำปอกเวียง ไฮ้ หน่ามอิง อังตะ” ... เธอเอ่ยปากบอกเป็นภาษาไทยถิ่นใต้ อย่างคนสนิทสนม ... ด้วยการพยายามเลียนเสียงพูดทารก แปลเป็นภาษาไทยกลางได้ว่า ... “ลุง ... ทำ ‘บอกเวียน’ ให้น้ำอิงหัดเดินสักอันเหอะ”
“น้ำอิง” ที่เธอเอ่ยถึง คือชื่อบุตรสาวที่เธออุ้มอยู่นั่นเอง
“ได้” ข้าพเจ้ารับปากสั้น ๆ โดยยังไม่ละจากงาน แต่ ... พยักพเยิด กับทารกในอ้อมอกมารดา
“ว่าง แล้วตาจะทำให้นะ” ... พูดกะทารก ทั้ง ๆ ที่ตระหนักว่า เจ้าหนูยังฟังความไม่รู้ ... แต่เป็นการสื่อแก่มารดาโดยนัย ...
หลังรับปากผ่านไป 4 วัน ... งานสร้าง กระแตเวียน จึงเริ่ม ....
กระบอกไม้ไผ่ ที่เหลือจาก การสานตะแกรง ก็ถูกนำมาใช้ เป็น “กระบอกหมุน” แทนการทิ้งเป็นอาหารปลวก
กิ่ง “ลองกอง” จากการตัดแต่ง ... ผู้ผ่านรอบคัดเลือก ... จากกองไม้ที่เตรียมให้มุดเข้าเตาเผาถ่านถัง 200 ลิตร ดุ้นนี้ ...
แต่งโฉม ให้เป็น นางงาม ! ... เฮ่ย ! ... ไม่ใช่
ให้เป็น “ก้านคอนมือจับ”
จากเวที ... อ๊ะ ๆ ๆ ... ผิดอีกแล้ว ...
จากกองเดียวกัน ... เลือกมากำหนดหน้าที่ เป็น “หลักหมุดแกน”
ส่วนประกอบ “ทั้งสาม” ผ่าน Course อบรม บ่มนิสัย ....
พร้อมสรรพ ... เตรียม ! ....
ประกอบร่าง ...
“กระบอกหมุน” & “ก้านคอนมือจับ” ถูกคลุมถุงชน ... อ๊ะ ๆ ...
ถูกประกอบเข้าด้วยกัน
“หลักหมุดแกน” ถูกปัก แล้วตอก ลงบนอุระ พระแม่ธรณิน !
แล้ว ... ทั้งหมด ... ทั้งสิ้น
ก็มาร่วมสามัคคี ... ทำหน้าที่สู่จุดประสงค์เดียวกัน
รวมเรียก สิ่ง ๆ นั้น ว่า “กระบอกเวียน” (กระแตเวียน)
“ทารก” ที่ฝึกเดินด้วย กระแตเวียน นอกจากได้ทักษะการเดินแล้ว จะได้ฝึกทักษะการทรงตัว โดยอ้อมกอบด้วยอีกโสดหนึ่ง
สิ่งของ และ ภูมิปัญญา ก็อาจยังทรงคุณค่า ... ถึงแม้จะเก่า !
ดูเล็ก ๆ เนาะ ... แต่ ... ยังประโยชน์ สมตัว ... คำนึงแล้ว หันมาสำรวจตัวเอง ...
แล้ว ... ตัวขนาดเรา ล่ะ ... “ยังประโยชน์สมตัว รึเปล่า”
- บล็อกของ paloo
- อ่าน 7627 ครั้ง
ความเห็น
OOD
29 ธันวาคม, 2012 - 12:09
Permalink
คุณลุง
แค่บทความดี ๆ ที่เขียนให้พวกเราได้อ่าน ได้คิดก็ เกินตัว แล้วค่ะ ขอบคุณที่ช่วยให้รำลึกนะคะ หัดเดินมากับกระแตเวียนเช่นเดียวกันค่ะ
Dauphin
29 ธันวาคม, 2012 - 17:49
Permalink
สวัสดีค่ะ ลุงปาโล ว๊าว ...
สวัสดีค่ะ ลุงปาโล ว๊าว ... สุดยอดเลยค่ะ ทิพย์เกิดมายังไม่่เคยเห็นมาก่อนเลยค่ะ ลุงปาโลนี่ฝีมือระดับขั้นเทพเลยนะคะ ขอบคุณลุงปาโลมากค่ะ ที่นำภูมืปัญญาดีๆๆมาบอกเล่าให้ได้รู้อีกอย่างหนึ่งแล้วที่น่าสนใจมากๆ
ชีวิตที่เรียบง่ายกับความพอใจในสิ่งที่มี
อินเนียร์
29 ธันวาคม, 2012 - 19:15
Permalink
ผมว่า(ว่าเฉยๆนะครับ
ผมว่า(ว่าเฉยๆนะครับ)ลุงน่าจะเอาภาพที่เด็กกำลังใช้บอกเวียนหัดเดินมาลงเพืี่่อให้คนรุ่นเก่าได้ทบทวนคนรุ่นใหม่ได้แลนะครับ วันก่อนคุณอ้อยหวานเอารูปอุปกรณ์การฝึกเด็กให้เดินอีกแบบมาลงผมไม่เคยเห็นผมนึกถึงบอกเวียนนึกว่าถ้าพบจะถ่ายรูปมาลงและอธิบายให้เพื่อนๆฟังแต่ยังไม่พบ พอลุงพาลูมาเขียนบล๊อกนี่จึงคิดว่าลุงพาลูน่าจะมีรูปตอนเด็กใช้มาลงให้เพื่อนๆได้ดู
paloo
29 ธันวาคม, 2012 - 20:28
Permalink
จะจัดให้ ... ถ้าไม่ลืม
หลบไป (กลับไป) เที่ยวนี้ ... จะจัดให้ถ้าไม่ลืม ...
ก็คนแก่ ... มักจะขี้ลืมครับ
อินเนียร์
29 ธันวาคม, 2012 - 20:52
Permalink
ขอบคุณมากๆครับ
ทำให้คนรุ่นใหม่ไดรู้จักบอกเวียนครับ คนแต่แรกช่างคิดแต่คนในอยู่ไม่ช่วยกันคิดต่อ ผมว่าดีไม่ดีเกิดนวัตกรรมใหม่ขึ้นอีกมาก ตอนนี้เริ่มจะกลับไปหาของเก่ามาปัดฝุ่นแล้วใส่เทคโนโลยีเข้าไป ฝากลุงพาลูช่วยเอาของเก่าแต่แรกมาให้ชมบ่อยๆนะครับ บางทียังมีอีกหลายอย่างที่คนรุ่นหลังยังไม่เคยเห็น เช่นที่จูงให้เด็กหัดเดินของคุณอ้อยหวานที่นครฯผมก็เพิ่งเคยเห็นครับ ขอบคุณครับ
auttaya
29 ธันวาคม, 2012 - 21:01
Permalink
ลุงพาโล
ตอนลูกสาวยังเล็กพ่อเขาทำบอกเวียนให้ลูกหัดเดินหน้าบ้าน ตอนนี้ลูกสาวจะสามสิบแล้วค่ะ ขอบคุณลุงมากที่ช่วยอนุรักษ์ภูมิปัญญาไทยค่ะ
อ้อยหวาน
29 ธันวาคม, 2012 - 21:11
Permalink
ขอบคุณลุงพาโลมากค่ะ
ขอบคุณลุงพาโลมากค่ะ ลุงทราบไหมว่านี่เรียกอะไร ถ่ายที่นครศรีบ้านเกิดอ้อยค่ะ
rose1000
29 ธันวาคม, 2012 - 21:37
Permalink
ไม่รู้จัก
ไม่รู้จักมาก่อน แถวบ้านผมไม่เห็นมี ขอบคุณครับลุงที่เอาภูมิปัญญาของคนสมัยก่อนมาถ่ายทอดให้ลูกหลานได้รู้จัก
mutita.co.uk
29 ธันวาคม, 2012 - 22:20
Permalink
เพิ่งเคยได้และเพิ่งเคยเห็นเป็
เพิ่งเคยได้และเพิ่งเคยเห็นเป็นครั้งแรก นัทขอยกมือสนับสนุนร้องขอเหมือนคุณอินเนียร์ด้วยอีกคนค่ะ เพื่อจะได้มองเห็นภาพ ตอนนี้นัทเดาไม่ค่อยออกว่าเด็กหัดเดินจากเครื่องมือนี้ยังไง...ขอคุณมากๆสำหรับความรู้ดีๆที่ลูกหลานไทยมากมายไม่เคยรู้จักค่ะ
ริมสวนยาง
29 ธันวาคม, 2012 - 23:13
Permalink
ชื่นชมค่ะ--ขอบคุณมากนะคะ
ชื่นชมค่ะ--ขอบคุณมากนะคะ
หน้า